Guam Adası Adası Nerede, Guam Adasına Nasıl Gidilir
Guam, Büyük Okyanustaki Mariana Adalarının en büyük ve en güneydeki adası. Havvaii’nin 5.000 km batısında yer alır. ABD’ye bağlı özerk toprak statüsündedir. Yüzölçümü 541 km2 olan ada yüzey şekilleri bakımından iki bölgeye aynlır. Kuzeyde, 150 m yüksekliğinde, mercan kökenli kireçtaşlarından oluşmuş bir plato yer alır. Güneyde ise en yüksek noktasına Lamları Dağında (406 m) ulaşan alçak volkanik dağ sırası uzanır. Dağların aşınmış yamaçları yumuşak bir eğimle batıya, daha dik bir eğimle de doğudaki yalıyarlara doğru alçalır.
Guam’ın iklimi tropiktir. Sıcaklık 21°C- 32°C arasında değişir. Yıllık yağış ortalaması 2.400 mm’dir; en çok yağış temmuz ile eylül arasında düşer. Bitki örtüsü kıyı boyunca uzanan hindistan cevizi ağaçlarından dağlardaki otlara ve iç kesimlerdeki sık çalılıklara kadar değişen bir çeşitlilik gösterir.
İspanyollar adına sefer yapan Portekizli denizci Fernâo de Magalhâes’in (Macellan) 1521’de Guam’a çıktığı ve Yerlilerin davranışı nedeniyle adaya Ladrones (Hırsızlar) adını verdiği sanılır. İspanya 1565’te Guam üzerinde resmen hak iddia etti; ada halkı da 1668’den başlayarak boyun eğmeye ve Katolikliği kabul etmeye zorlandı. Sonraki 200 yıl boyunca Guam ispanya’nın ileri karakolu oldu.
Guam 1898 İspanyol-Amerikan Savaşı sonunda ABD’ye verildi. 1930’ların ortalann- da okyanusaşırı uçuşlarda durak olarak kullanıldı. 1941’de Japonlarca işgal edildi; 1944’te ABD kuvvetlerince geri alındı ve önemli bir hava ve deniz üssüne dönüştürüldü. 1950’de ABD Deniz Kuvvetleri’nin yetkisi altında İçişleri Bakanlığı’nca yönetilmeye başladı (1973’ten sonra aynı bakanlığın içindeki Toprak İşleri Bürosu’nun yönetimine verildi). Daha önce ABD uyruğu sayılan Guamlılar 1950’den sonra ABD yurttaşı kabul edildiler; ama bugün de ABD ulusal seçimlerinde oy kullanma hakları yoktur. Günümüzde Guam sivil bir yönetici (yönetici seçimi ilk kez 1970’te yapıldı) ile halkın seçtiği 21 üyeli yasama meclisince yönetilen özerk bir bölgedir. Adadaki 19 seçim bölgesinin her birinin başında bir yönetici (commissioner) bulunur. 1972’de çıkarılan yasa uyarınca ABD Temsilciler Meclisi’ne iki yıl için seçilen bir temsilci gönderir. Temsilci komisyonlarda oy kullanır, ama mecliste oy kullanamaz. Guam’da bir federal bölge mahkemesi vardır.
Guam’da günümüzde de ABD’nin önemli deniz ve hava üsleri bulunmaktadır. Üsler ada ekonomisinin temel direğidir ve top- raklannın yaklaşık üçte biri ABD silahlı kuvvetlerine aittir. Nükleer denizaltı üssü ile Apra limanında bulunan büyük bir gemi onarım havuzu adadaki tesisler arasındadır. 1960’ların ortalarında adanın kuzeydoğu ucundaki Andersen Hava Kuvvetleri Üssü’n- den havalanan ABD uçaklan Çinhindi’ni bombardıman etmekte kullanıldı. 1975’te de, Vietnam Savaşı’nın sonunda binlerce mülteci ABD’ye aktarılmadan önce uçaklarla Guam’a taşındı.
Adada daha çok iç tüketime yönelik olarak tarım yapılır. Belli başlı ürünler sebze, muz, tatlı patates, mısır ve şeker kamışıdır. Ticari amaçla yapılan tavukçuluktan et ve yumurta sağlanır. Uzun süre Guam’daki tek önemli sanayi, adanın serbest liman statüsünün olanak tanıdığı İsviçre yapımı saat parçalarının montajıydı; 1970’lerin başında petrol rafinerisi, bira ve dokuma fabrikaları kuruldu. Bugün Guam ABD’nin batı kıyısında, Hawaii’ye, Filipinler’e, Pasifik Adaları Vesayet Bölgesi’ne, Avustralya’ ya ve Doğu’ya hizmet veren hava yollarının durak noktalarından biridir. Hava trafiğine ve birkaç deniz yolu hattına dayanan turizm sektörü gelişmektedir; turistlerin çoğu Japonya’dan gelir. Konteynerlerle taşınan yüklerin işlem görebileceği tesisler 1969’da Apra limanında hizmete girmiştir. Guam’m başlıca ithalat kalemleri petrol, makine, taşıt ve gıda maddeleridir; ihraç malları arasında kopra, balık ve el işleri sayılabilir.
Eğitim 6-16 yaşlar arasında zorunludur. 1952’de açılan Guam Üniversitesi dört yıllık lisans eğitimi verir. Sağlık hizmetleri devlet hastaneleri, özel hastaneler, askeri hastaneler ve yerel kliniklerce sağlanır.
Guam’ın yerli halkı olan Çamorolar, temelde Endonezya kökenlidir, ama İspan- yollarla, Filipinlilerle ve kendilerinden önce adada yaşadığı anlaşılan bir toplulukla büyük ölçüde kanşmışlardır. Resmî dil olan İngilizceden başka Çamoro dili de konuşulur. Nüfusun beşte dördü Katolik, geri kalanının büyük bölümü de Protestandır. Adanın yönetim merkezi Agona’dır. Öteki önemli yerleşmeler Tamuning, Apra ve Mangilao’dur. Guam gelişmiş bir karayolu ağına sahiptir Agona yakınlarında uluslararası bir havalimanı vardır
Hemen Yorum Yaz