Düello nedir, düello anlamı ne demek
Düello, bir anlaşmazlığı veya onur sorununu çözmek maksadıyla, önceden düzenlenmiş kurallara göre öldürücü silahlarla yapılan dövüş demektir. Alışılagelmiş hukuk yollarına başvurmaya seçenek olarak uygulanan bir yöntemdir.
Düellonun Tarihi
Düellonun ilk biçimi, çarpışma yoluyla haklı tarafı belirlemek için başvurulan yargısal düelloydu. Caesar ve Tacitus, Germen kabilelerinin kendi aralarındaki çatışmaları teke tek kılıç dövüşüyle çözdüklerini bildirmektedir. Germen kabilelerinin Avrupa’yı istilasıyla birlikte, bu uygulama ortaçağ başlarında Batı Avrupa’ya da yerleşti. Hukuksal anlaşmazlıklarda resmî yeminin yalan beyanı önleyememesinin yanı sıra sınama yoluyla yargılamanın şansa çok yer bırakması ve hilelere açık olması, yargısal düellonun benimsenmesine yol açtı. Buna göre bir kişi yargıç önünde hasmının belli bir suçu işlediğini, hasmı ise bunun yalan olduğunu iddia ettiğinde yargıç bu kişilerden düello yapmalarını ister ve düellonun yerini, zamanını ve silahlan belirlerdi. Hasımların düello yerine gelmelerini sağlamak için bir teminat yatırmaları istenirdi. Ayrıca yere eldiven atmak meydan okuma, hasmın bunu yerden alması da düelloyu kabul etme anlamına gelirdi. “Tanrının hükmüne” başvurulduğunda haklı olan tarafın yenilmeyeceğine inanıldığından, düelloyu kaybeden, ama hayatta kalan taraf yasalara göre cezalandırılırdı. Düello yoluyla yargılama yoluna bütün özgür insanlar, bazı durumlarda serfler de başvurabilirdi. Yalnızca din adamları, kadınlar, hastalar, 20 yaşından küçük ve 60 yaşından büyük kişiler düellodan bağışık tutulmalarını isteyebilirdi. Bununla birlikte, belirli durumlarda yargılanmakta olan kişiler kendilerini temsil etmek üzere profesyonel dövüşçüler ya da “şampiyonlar” tutabilirdi. Ama yenilgi durumunda asıl kişiyle birlikte yenilen şampiyon da yasal cezaya çarptırılırdı. Birçok ülkede düellolara kişisel olmayan sorunların çözümünde de başvuruldu. Örneğin İspanya’da, Toledo’daki ayinlerde Latin ya da Mustarib usulünden hangisinin kullanılacağına karar vermek için 1085’te bir düello yapıldı. Bu düelloyu Mustarib ayin usulü yanlıları adına dövüşen Ruiz de Mastanza adlı şampiyon kazandı. Bu tür düelloların kuralları ayrıntılarıyla belirlenirdi. Çarpışma, sınırları belli bir meydanda (champs clos), genellikle mahkeme kurulu ve yüksek yargı ve kilise yetkililerinin huzurunda yapılırdı. Düellodan önce iki hasım da kendi davasının haklı ve söylediklerinin doğru olduğuna, belirlenen silahların dışında başka silah taşımadığına ve hiçbir büyü yapmadığına yemin ederdi. Hasımlardan biri yaralandığında ya da yere düştüğünde, öbürü genellikle dizini göğsüne dayar ve aman dilememesi durumunda zırhının açık bir yerinden hançerini saplayarak onu öldürürdü. I. William’ın 11. yüzyılda İngiltere’de başlattığı yargısal düello yöntemi ancak 1819’da kaldırıldı. Fransa’da ölümle sonuçlanan yargısal düelloların sıklaşması üzerine, 12. yüzyıldan başlayarak bu yönteme başvurulmasını azaltma yönünde girişimler yapıldı. Bir Fransız kralınca izin verilen en son düello 10 Temmuz 1547’de gerçekleşti. Onur düelloları, bir hakaret ya da öyle varsayılan bir davranış yüzünden yapılan özel çarpışmalardı. Günlük giyimin bir parçası olarak kılıç takma modasının büyük ölçüde kolaylaştırdığı bu düellolar, 15. yüzyıl sonlarından başlayarak İtalya’dan öteki ülkelere yayıldı. İnsanlar en basit nedenlerle düelloya başvurur ve başlangıçta sık sık tanık olmaksızın dövüşürdü. Bu gizlilik kötüye kullanılmaya başlayınca (pusu kurma gibi), düellocuların yanlarında dostlarını ya da yardımcılarını getirmeleri âdet haline geldi. Sonraları bu yardımcılar da arkadaşlarına layık olduklarını göstermek amacıyla dövüşmeye başladılar.
Fransa’da onur düellolarının çok yaygınlaşması üzerine, IX. Charles 1566’da düello yapanların ölüm cezasına çarptırılacağını belirten bir buyruk yayımladı. Bu buyruk daha sonra düelloyu yasaklayan fermanlara örnek oluşturdu. Bununla birlikte Fransa’ da düellonun ömrü Fransız monarşisinden daha uzun oldu. Devrim döneminden sonra düello siyasal çatışmaların bir özelliği durumuna geldi. 19. yüzyılda sık sık siyasal düellolar yapıldı. 20. yüzyılda Fransa’da zaman zaman düellolar görülmekle birlikte, genellikle âdet yerini bulsun anlayışı ya da ün amacıyla yapılan bu düellolarda kılıcın ya da tabancanın öldürücü olmaması için önlemler alınırdı. I. Dünya Savaşı’na değin askeri kuralların onur düellosuna izin verdiği Almanya’da Nazi iktidarında düello yeniden yasallaştı (1936). İtalya’daki faşist rejim de düelloyu özendirdi. Öğrenci düellosu (Mensur) Alman üniversitelerinde süregelen bir gelenektir. Birçok Alman üniversitesinde bulunan köklü savaşçı birliklerin (Verbindungen) sıkı kuralları, gizli toplantıları, özgün üniformaları ve büyük saygınlıkları vardır. Birliklerin kılıç kullanma usulü normal eskrimden farklıdır; öğrencilerin bu oyun sırasında kafa ve yüzlerinden aldıkları yaraların izleri cesaret nişanı olarak değerlendirilir.
Pek sık olmamakla birlikte, tarihte kadınlar arasında da düello yapıldığı saptanmıştır. Düellonun tarihçesi ile düello nedir anlamı ne demek konularında bilgiler verdik.
Hemen Yorum Yaz