Çankırı Hakkında Bilgiler

Çankırı Coğrafi ve Ekonomik özellikleri, Çankırı Hakkında Bilgi

Çankırı, güneydoğu kesimi İç Anadolu Bölgesi’nde, daha büyük bölümü ise Kara­deniz Bölgesi sınırları içinde kalan il ve il merkezi kent. Yüzölçümü 8.454 km^: olan Çankırı ili kuzeyde Kastamonu, doğuda Çorum, güneydoğuda Kırıkkale, güney ve güneybatıda Ankara, batıda Bolu. kuzey­batıda da Zonguldak illeriyle çevrilidir.

Çankırı Doğal yapısı: İç Anadolu ile Karadeniz bölgeleri arasında geçiş alanı niteliği taşır ve her iki bölgenin özelliklerini gösterir. Ku­zey kesimini Kuzey Anadolu Dağlarının ikin­ci sırasını oluşturan doğu-batı doğrultulu Ilgaz-Bolu Dağları engebelendirir. Yer yer 2.000 m’yi aşan tepeleriyle bu bölge, ilin en yüksek kesimidir. Emirgazi Tepesi bu ke­simde 2.404 m’ye erişir, ilin orta kesiminde gene doğu-batı doğrultulu Köroğlu Dağları uzanır. Batı kesiminde yer alan Işık Dağı (1.998 m) bu dağ sırasının il sınırları içinde­ki başlıca yükseltisidir. Güney kesimini ise Eldivan Dağı (1.786 m) engebelendirir. II sınırları – içindeki en önemli akarsu, ilin güneydoğu ucundan geçen Kızılırmak’tır. En önemlileri Kızılırmak’ı besleyen Devrez Çayı, Acıçay, Tatlıçay ve Terme Çayı ile kuzeydeki Filyos Çayının yörede Soğanlı Çayı ya da Melan Çayı adıyla bilinen bölümüdür. İlde, çoğunlukla yaz aylarında suları çekilen ve sulamada yararlanılama­yan birçok küçük göl de vardır. Özellikle Çankırı kenti ile Kızılırmak ilçe merkezi arasındaki jipsli arazide yer alan küçük göller dikkati çeker. Orta ilçesindeki Güldürcek Baraj Gölü ilin tek yapay gölüdür.

İl topraklarının küçük bir bölümünü kap­layan ovalar akarsu boylarında yer alır. Kızılırmak’ı yaklaşık 30 km boyunca izleye­rek bu ırmakla birleşen akarsuların vadileri boyunca kuzeye doğru uzanan düzlük en büyük ovalık alanı oluşturur. Genç alüvyonlu topraklarla kaplı ova oldukça verimlidir. Devrez Çayının suladığı İlgaz Ovası, Tatlı- çay’ın taşıdığı alüvyonlarla oluşmuş Çankırı Övası, Melan Çayının suladığı Ovacık Ova­sı, gene Devrez Çayının suladığı Orta

Ovası, Eskipazar Çayının suladığı Eskipa­zar Ovası ve Çerkeş Çayının suladığı Çerkeş Ovası ilin öteki tarım alanlarını oluşturur.

Çankırı Ekonomik Özellikleri : Çankırı, sosyoekonomik geliş­mişlik açısından Türkiye’nin oldukça geri kalmış illerinden biridir. 1950’lerden bu yana nüfusun önemli bölümü, başta İstan­bul olmak üzere öteki merkezlere göç etmektedir. İlin verdiği göç miktarı, 1975- 80 döneminde nüfusta mutlak azalmalara yol açacak boyutlara varmıştır.

Ekonomi temel olarak tarıma dayanır. 1986’da ilde yaratılan gayri safi hasılanın yüzde 52’si tarım kesiminde gerçekleştiril­miştir. 1985’te faal nüfusun yüzde 78’i de bu kesimde istihdam ediliyordu. Bununla bir­likte Çankırı tarımının ülke tarımsal üretimi içindeki yeri önemsizdir.

İlin kuzey ve güney kesimleri tarımsal etkinlikler açısından farklılık gösterir. Ku­zeyde Ilgaz Dağının kapladığı kesim, Türki­ye’nin en önemli orman bölgelerinden olan Batı Karadeniz ormanlarının bir parçasıdır. Ilgaz Dağının özellikle batı bölümü sık ormanlarla kaplıdır. Dağların güneyinde, daha az eğimli plato alanlarda ise bitkisel üretim ve hayvancılık yapılır. En çok ekilen bitki başta buğday ve arpa olmak üzere tahıldır. İlin Türkiye genelinde önem taşı­yan tek bitkisel ürünü hayvan yemi olarak değerlendirilen fiğdir. 1989’da Türkiye fiğ ekim alanlarının yüzde 10’u Çankırı sınırları içinde yer alır. Tarımda önem taşıyan öteki bitkisel ürünler kavun, şeker pancarı, pata­tes, domates, karpuz, mercimek ve elmadır.

Ovalık alanların sınırlı oluşu sonucunda, hayvancılık başlıca geçim kaynaklarından biri durumuna gelmiştir. Yüksek kesimler­de mera hayvancılığı yaygındır. En çok koyun, sığır ve Ankara keçisi yetiştirilir. Çankırı Türkiye’de-Ankara keçisinin en çok yetiştirildiği illerden biridir. Kuzeydeki or­manlık kesimde arıcılık yapılır; burada el­de edilen çam balı ünlüdür. Tavukçuluk daha çok aile tüketimine yöneliktir. Başlıca hayvansal ürünler, tiftik, yün ve baldır.

Kuzeyde yer alan orman alanlarından tom­ruk, maden direği, tel direği ve yakacak odun elde edilir. Koru ormanları kara çam, sarı çam, göknar ve ardıç gibi iğneyapraklılarla meşe ve kayın gibi genişyapraklı ağaçlardan oluşur. Baltalık ormanlarda en yaygın ağaç türleri ise meşe ve kayındır.

Sanayinin gelişimi son derece sınırlıdır. Çankırı 1972’de kalkınmada ikinci derecede öncelikli iller kapsamına alındıysa da, özel kesim sanayi yatırımları hızlanmadı. Başlıca sanayi kuruluşları un, süt ürünleri, yem, kereste, dokuma, alçı ve tuğla fabrikaları ile askeri amaçlı üretim yapan bazı tesis­lerdir.

Çankırı İle İlgili Genel Bilgiler Verdik.