Otizm Hastalığı Teşhisi Nasıl Konur?
Otizm Nedir?
Otizm, sosyal etkileşim, iletişim becerileri ve tekrarlayıcı davranışlar gibi belirgin özellikleri olan nörogelişimsel bir bozukluktur. Otizmli kişiler genellikle diğer insanlarla ilişki kurmakta zorluk çeker ve aynı zamanda belirgin bir ilgi alanı ve rutinlere bağlılık gösterirler. Otizm spektrum bozukluğu olarak da adlandırılan otizm, genellikle erken çocukluk döneminde fark edilir.
Otizm Hastalığı Teşhisi
Otizm spektrum bozukluğu teşhisi konulması için, çocuk doktoru veya bir uzman psikiyatrist gibi nitelikli bir sağlık uzmanı tarafından değerlendirme yapılması gereklidir. Otizm teşhisi, çocukların gelişim özelliklerinin değerlendirilmesini içerir.
Çocuk doktoru veya uzman psikiyatrist, aileye bir dizi soru sorduktan sonra, çocuğun davranışlarını, dil gelişimini, sosyal etkileşimlerini ve oyun becerilerini gözlemleyecektir. Bu gözlem süreci, çocuğun belirli davranışları gösterip göstermediğini ve genel olarak ne kadar ileri seviyede olduğunu belirlemek için yapılır.
Bu gözlem süreci, daha ayrıntılı testler yapılması gerekip gerekmediğine karar verilmesine yardımcı olabilir. Ayrıca, çocuğun fiziksel sağlık durumu hakkında da bilgi toplanacaktır.
Otizm Teşhisi İçin Yapılan Testler
Çocuk doktoru veya uzman psikiyatrist, çocuğun gelişim özelliklerini değerlendirmek için aşağıdaki testlerden bir veya birkaçını yapabilir:
-
M-CHAT (Modifiye Edilmiş Otistik Bozukluk Tarama Testi): Otizm belirtilerini tespit etmek için tasarlanmış bir anket formudur. Çocuğun ebeveyni veya bakıcısı tarafından cevaplanır.
-
ADOS (Otistik Bozukluk Değerlendirme Aracı): Otizm belirtilerini gözlemlemek ve değerlendirmek için tasarlanmış bir testtir. Bu test, çocuğun yaşına ve dil seviyesine göre uyarlanmıştır.
-
DSM-5 (Mental Bozuklukların Tanısal ve İstatistiksel El Kitabı): Otizm spektrum bozukluğu gibi ruhsal bozukluklar hakkında belirlenmiş kriterleri içeren bir el kitabıdır.
-
ADI-R
(Devam)
- (Otistik Bozukluğa Yönelik Gelişimsel Görüşme-Revised): Otizm belirtilerinin tespiti için yapılan bir görüşmedir. Genellikle ebeveyn veya bakıcı ile yapılır.
Bu testlerin sonuçları, çocuğun otizm spektrum bozukluğu için tanı alıp almadığına karar vermek için kullanılır. Tanı konulması durumunda, sağlık uzmanı, çocuk için uygun tedavi ve destek planı oluşturacaktır.
Otizm Belirtileri
Otizm spektrum bozukluğu, her çocukta farklı belirtiler gösterebilir. Ancak genel olarak, aşağıdaki belirtiler otizm spektrum bozukluğu olan çocuklarda sıkça görülebilir:
-
Sosyal etkileşimlerde zorluk: Göz teması kurmakta zorlanma, yüz ifadelerini okumakta ve kullanmaktaki zorluklar, diğer insanlarla etkileşim kurmakta zorlanma.
-
İletişim zorlukları: Dil gelişiminde gecikme, kelime tekrarları, tek taraflı konuşma, özel ilgi alanları hakkında konuşma.
-
Tekrarlayıcı davranışlar: Belirli hareketleri tekrarlamak, rutinlerle bağlantılı olmayan nesnelerle ilgilenmek, belirli bir düzen içinde eşyaları sıralamak.
-
Yoğun ilgi alanları: Belirli konulara yoğun ilgi duymak ve bu konularda diğer çocuklardan daha bilgili olmak.
Sonuç Olarak
Otizm spektrum bozukluğu teşhisi, nitelikli bir sağlık uzmanı tarafından yapılan değerlendirme, gözlem ve testler sonucu konulur. Çocuğun belirli davranışları gösterip göstermediği, dil gelişimi, sosyal etkileşim ve oyun becerileri gözlemlenir. Teşhis sonrası, sağlık uzmanı uygun tedavi ve destek planı oluşturur.
Otizm hastalığının tanısı, çocukluk çağındaki belirtilere dayanarak konulur. Genellikle, sosyal etkileşim ve iletişim becerilerindeki belirgin yetersizlikler, tekrarlayan davranışlar ve sınırlı ilgi alanları gibi belirtilerle kendini gösterir. Çocuk doktorları, gelişimsel taramalar ve anketler kullanarak otizm olası belirtilerini değerlendirebilirler.
Ancak, kesin bir teşhis için, bir çocuk psikiyatristi veya gelişim uzmanı tarafından değerlendirme yapılması gerekir. Bu değerlendirmede, çocuğun davranışları, dil gelişimi, sosyal etkileşim yetenekleri, ilgi alanları, hareketleri ve diğer gelişimsel özellikleri gözlemlenir. Ayrıca, ailelerle yapılan görüşmeler de yardımcı olabilir.
Bu konuda yapılan araştırmaların ve yazıların, otizm spektrum bozukluğu hakkında bilgi sahibi olmak için önemli olduğunu düşünüyorum. Herkesin bu konuda bilinçlenmesi, otizmli bireylerin yaşamlarını daha iyi hale getirebilir. Bu yazıya teşekkür ederim, faydalı bilgiler içeriyor.