Kapitülasyon Ne Demek

Kapitülasyon Ne Demek

Kapitülasyon, bir devletin veya topluluğun başka bir devlete karşı savaşta yenilgiye uğrayarak, düşman kuvvetlerinin işgalinden kaçınmak için imzaladığı bir anlaşmadır. Bu anlaşma ile işgalci devlet, işgal edilen devlete bazı imtiyazlar tanır.

Kapitülasyon Nedir?

Kapitülasyon, savaşta yenilen bir devletin veya topluluğun, düşman kuvvetlerinin işgalinden kaçınmak için imzaladığı bir anlaşmadır.

Kapitülasyonlar genellikle işgalci devletin işgal ettiği topraklarda, ekonomik, ticari, askeri veya siyasi imtiyazlar elde etmesine izin verir. Bu imtiyazlar, işgalci devletin işgal ettiği topraklarda ticaret yapmasına, askeri üsler kurmasına, kendi yasalarını uygulamasına veya yerli halka karşı özel bir koruma sağlamasına izin verir.

Kapitülasyonların Tarihi

Kapitülasyonlar tarihte birçok kez yaşanmıştır. Osmanlı İmparatorluğu’nda kapitülasyonlar, 1838 yılında İngiltere ve Fransa ile imzalanan Balta Limanı Antlaşması ile başlamıştır. Bu antlaşma ile İngiltere ve Fransa, Osmanlı topraklarında ticari imtiyazlar elde etmişlerdir.

Osmanlı İmparatorluğu’nda daha sonra imzalanan kapitülasyonlar, imparatorluğun zayıflamasına ve dış müdahalelere maruz kalmasına yol açmıştır. Bu da imparatorluğun sonunu getirmiştir.

Kapitülasyonların Etkileri

Kapitülasyonların etkileri ülkeden ülkeye farklılık gösterir. Ancak genellikle işgal edilen topraklarda ekonomik, ticari, askeri veya siyasi imtiyazlar verildiği için işgal edilen ülkenin bağımsızlığı tehlikeye girer.

Ayrıca, işgal edilen topraklarda yerli halkın hukuki statüsü de değişebilir. İşgalci devlet, kendi yasalarını uygulamakta özgür olabilir ve yerli halka karşı özel bir koruma sağlayabilir.

Kısacası, kapitülasyonlar genellikle işgal edilen topraklarda imtiyazlar veren bir anlaşmadır ve işgal edilen ülkenin bağımsızlığına zarar verebilir.

Kapitülasyonlar, genellikle güçlü devletlerin zayıf devletler üzerindeki nüfuzlarını artırmak için kullandıkları bir araç olarak kullanılmıştır. Bu durum, zayıf devletlerin ekonomik, siyasi ve askeri açıdan daha da zayıflamasına yol açabilir.

Özellikle sömürgecilik döneminde kapitülasyonlar, sömürgecilik faaliyetlerinin artması için kullanılmıştır. İşgalci devletler, kapitülasyonlar sayesinde sömürge ülkelerindeki ticari faaliyetlerini daha da genişletmiş ve yerli halkın kaynaklarından daha fazla yararlanmıştır.

Günümüzde ise kapitülasyon uygulamaları artık çok nadir görülmektedir. Bunun nedeni ise uluslararası hukuk kurallarının gelişmesi ve ülkelerin bağımsızlıklarına saygı gösterilmesiyle ilgilidir. Ancak hala bazı ülkelerde, kapitülasyon benzeri uygulamaların olduğu ve bu uygulamaların yerli halkın haklarını ihlal ettiği görülmektedir.

Sonuç olarak, kapitülasyonlar bir devletin veya topluluğun düşman işgalinden kurtulmak için imzaladığı bir anlaşmadır ve işgalci devlete bazı imtiyazlar sağlar. Ancak bu imtiyazlar genellikle işgal edilen ülkenin bağımsızlığına ve yerli halkın haklarına zarar verir.