Hacivat ve Karagöz ile İlgili Bir Araştırma

Hacivat ve Karagöz ile ilgili bir araştırma yapınız.

Efsane karakterler sınıfında olan Karagöz ve Hacivat’ın gerçekten yaşayıp yaşamadığı bilinmemektedir. Rivayete göre iki kafadar Bursa’da Ulu Camii yapımında çalışmış işçilerdir. Sürekli gülünç hareketler yapmakta, tartışmaktadırlar ve bunlar sebebiyle inşaat gecikmiştir. Bu nedenle idam edildikleri söylenir.

Günümüzde Karagöz ve Hacivat oyunları adıyla gölge oyunları oynatılmaktadır. Gölge oyunu perde arkasında oynatılır. Oyunu oynatan kişi perde arkasında Hacivat ile Karagöz figürlerini oynatarak onlara hayat verir. Bu kişi hayalbaz veya kurgusal olarak anılır. Çırak, yardak, dayrezen, sandıkkar diye anılanlar ise bunların yardımcılarıdır.

Karagöz ve Hacivat’a dair tüm bilgiler efsanedir. Karagöz’ün Bizans İmparatoru Konstantin’in seyisi olduğu da düşünülmektedir. Bunun sebebi çingene olduğunu söylemesi, Evliya Çelebi’yi tanıması ve Bulgar gaydası çalmasıdır.

Orta oyunu şeklinde ortaya çıktığı rivayet edilen ve Orhan Gazi döneminde çalıştıkları inşaatlarda insanları güldüren tipler olarak anlatılan Hacivat ile Karagöz, zaman içinde gölge oyunu şeklinde bir gelenek oluşturup kültür bakımından Anadolu topraklarında yerleşik hale gelmiştir.

Gölge oyununda insanları eğlendirirken düşündürme amacı güden, toplumsal mesajlar içeren ve toplumdaki en alt seviyeden en üst seviyeye kadar hitap eden, toplumdaki sorunları halk nazarıyla ve aydın nazarıyla yorumlayan ve eleştiren bir yapıları vardır.

Hacivat ve Karagöz gölge oyunu günümüzde gelenekselliğini ve tarihi sosyo-kültürel dokusunu koruyan bir edebi tür olarak yaşamaktadır. Gölge oyunların günümüz dünyasında sinema, tiyatro ve televizyon eserleri olarak hizmet etmektedir.

Hacivat ve Karagöz gölge oyununda;

Hacivat, bilgili, görgülü bir insandır.

Karagöz, cahil ama geleneklerine bağlı bir insandır.

Hacivat münevver bir insan olarak gayet açık ve anlaşılır konuşur.

Karagöz ağır işittiği için denilenleri anlamaz.

Hacivat, daima öğretici ve yapıcı konuşur.

Karagöz ise uyanık olma çabasındadır.

Hacivat nazik, kibar ve anlayışlıdır.

Karagöz yer yer kaba ve anlayışı dar bir insandır.

Hacivat biraz politik içten pazarlıklı bir yana sahiptir.

Karagöz söylemek istediğini insanın yüzüne söyler.

Hacivat daima olaylardan sıyrılır.

Karagöz daima bir takım mağduriyetlere maruz kalır.