
Edim Nedir, Edim Türleri Hakkında Bilgi
Edim, borçlunun alacaklıya karşı vermekle, yapmakla ya da yapmamakla ya da yapılmasına katlanmakla yükümlü olduğu şey ya da konu. Edim, borç ilişkisinin zorunlu öğesidir. Maddi ve ekonomik bir değer taşıyabileceği gibi, manevi bir değer de taşıyabilir. Edimin bir borç ilişkisi doğura- bilmesi için, belli, saptanabilir, olanaklı ve hukuka uygun olması gerekir.
Edim içeriğine göre, olumlu ya da olumsuz olarak ikiye ayrılır. Konu, vermek ya da yapmak ise, edim olumludur. Olumlu edim, borçlunun mal varlığına giren ya da yalnızca tasarruf ettiği şeylerle yerine getirilebiliyorsa maddi edim; borçlunun kişisel yeteneği, beden ya da akıl gücüyle yerine getirilebiliyorsa kişisel edim sayılır. Maddi edimi üçüncü kişiler de yerine getirebilir; ama kişisel edimi bizzat borçlu yerine getirmelidir.
Borç ilişkisinin konusu, borçlunun bir eylemi ya da işlemi yapmaması biçiminde ortaya çıktığında olumsuz edim söz konusu olur. Olumsuz edim katlanma biçiminde de olabilir.
Edim, yerine getirilme süresine göre üçe ayrılır: Borçlunun bir defada yerine getirmesi gereken edimlere süreksiz edim; zaman içine yayılan aralıksız eylemlerle yerine getirilen edimlere de sürekli edim denir. Aralıklı edim ise, borçlunun zaman içine yayılan aralıklı eylemlerle yerine getireceği edimdir; düzenli aralıklı ya da düzensiz aralıklı olabilir.
Edim bölünebilir ya da bölünemez nitelikte olabilir; değerine, niteliğine ve amacına zarar gelmeksizin parçalara ayrılabiliyorsa bölünebilir, ayrılamıyorsa bölünemez edimdir. Kısmi ifa ancak bölünebilir edimli borçlarda söz konusu olabilir.
Edimin kapsamı, sözleşmelerde tarafların iradesiyle, başka nedenlerden doğan borçlarda ise yasa ile saptanır. İdare hukukunda da yönetimin ya da yönetilenlerin, muhatabı belli olmak koşuluyla, edimde bulunma yükümlülüğü söz konusu olur. Bireyin yönetime karşı yerine getirmesi gereken edimlerden en tipik olanı vergidir. Yönetim, edimlerini ya kendisi yerine getirir ya da başkasına yaptırır. Bireyin bazı edimleri yerine getirmemesi durumunda, yönetim bunu üstlenebilir. Örneğin yıkılma tehlikesi gösteren bir binanın maliki, onu yönetimin belirlediği süre içinde yıkmazsa, yönetim kendi olanaklarıyla binayı yıkar ve masrafını malikten alır. Bununla birlikte bireyin bizzat yerine getirmesi gereken borçlarında yönetimin onun yerine geçerek edimi yerine getirmesi söz konusu olamaz.
İdarenin yerine getirdiği kamu hizmeti de gerek kavramsal içeriği gerek amacı yönünden bir edimdir. Edim ne deme nedir, edim türleri bilgisini aktardık.
Hemen Yorum Yaz