5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı 7. Tema Sağlık Spor Anadolu’nun Cirit Oyunları Metni Etkinlik Soruları Ve Cevapları Meb Yayınları Sayfa 194 195 196 197 198 199

5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı 7. Tema Sağlık Spor temasına geçiş yaptık. Anadolu’nun Cirit Oyunları metni etkinlik sorularını  ve cevaplarını yazımızda bulabilirsiniz.

5. Sınıf Meb Yayınları Ortaokul Türkçe Ders Kitabı Sayfa 194 Cevabı

HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

1. “Atların Türk kültüründeki yeri ve önemi” konulu araştırmanızın sonuçlarını arkadaşlarınızla paylaşınız.

  • Cevap: Türkler, atı hem ekonomik varlık olarak hem de binit ve savaş aracı olarak değerlendiriyorlardı. Eski Türk hayatında atın önemi, ekonomik değerinden çok onun bir savaş aracı olarak kullanılmasından ileri geliyordu. Süvari tekniğini bulan yani ata binen ilk kavim Türklerdir.

2. “Spor yapmalıyız çünkü…” Yarım bırakılan cümleyi kendi düşüncelerinize göre tamamlayınız.

  • Cevap: Spor, sağlık için her bireyin hayatına alması gereken bir aktivitedir. Spor insanın yaşam kalitesini artırır. Yaşamdan zevk almayı sağlar. Hem fiziken hem ruhen çok faydalıdır. 

5. Sınıf Meb Yayınları Ortaokul Türkçe Ders Kitabı Sayfa 196 Cevabı

1. ETKİNLİK

a) Okuduğunuz metinde geçen bazı kelimeler, harfleri eksik olarak verilmiştir. Sözlük anlamlarından hareketle eksik harfleri örnekteki gibi tamamlayınız.

Sözlük Anlamları
1. Uygulamalı olarak yapılan askerlik eğitimi. (Talim)
2. Göçebelerin konak yeri. (Oba)
3. At üzerinde sopa ile oynanan bir tür top oyunu. (Polo)
4. Uzun saplı, sivri demir uçlu silah. (Mızrak)
5. Kolaylık ve çabuklukla davranan, atik. (Çevik)
6. Silah olarak kullanılan ağır topuz. (Gürz)
7. Binek hayvanları yöneltmeye yarayan kayış. (Dizgi)
8. Atlı asker. (Süvari)
9. Silahlardan korunmak için giyilen giysi. (Zırh)
10. Belli günlerde yapılan, coşku veren, eğlendirici gösterilerin tümü. (Şenlik)

b) Yukarıdaki kelimelerden üçünü seçerek bu kelimelerle birer cümle kurunuz.

Sporcunun zeki çevik ve ahlaklısını severim. 

Bu sene bahar şenlikleri çok eğlenceli geçti. 

Polisler çelik zırhlarını mutlaka giymeliler. 

2. ETKİNLİK

Aşağıdaki soruları metinden hareketle cevaplayınız.

1. Metnin konusu nedir?

  • Cevap: Cirit oyununun tarihi anlatılmıştır. 

2. Cirit oyununun ortaya çıkışı hakkında bilgi veriniz.

  • Cevap: Aynı soydan gelen iki ailenin aralarına küslük girmiş. Bir  gün biri diğerinden kız istemiş vermemişler. Bu onların çok zoruna gitmiş ve silahlarını alarak birbiriyle savaşmaya çıkmışlar. Tam ortaya gelince iki obanın yaşlıları yanlış yaptıklarını akraba olduklarını söyleyerek madem güç gösterisi yapılacak bir sopayla yiğitlerimiz birbirine zarar vermeden çarpışsın kim daha çok sopa sallayıp isabet ettirdiyse o yenmiş sayılsın demiştir. Bu şekilde cirit oyunu ortaya çıkmıştır. 

3. Siz olsaydınız iki oba arasında çıkan anlaşmazlığı nasıl çözerdiniz?

  • Cevap: Ben olsam direk anlaşmaları için arayı yumuşatmaya çalışırdım.

4. Obanın yaşlıları araya girip sorunu çözmeselerdi neler yaşanabilirdi?

  • Cevap: İki oba arasında savaş çıkıp çok kanlar dökülebilirdi.

5. Cirit oyununa hangi kuralları eklemek istersiniz?

  • Cevap: Belki at üstünde değil yerde oynanabilirdi. 

6. Rakibe atılacak ciritler hangi ağaç türlerinden yapılmaktadır?

  • CevapCirit ağaçları meşe, şimşir, hurma gibi ağaçlardan yapılır. 

7. İyi bir cirit oyuncusu hangi özelliklere sahip olmalıdır?

  • Cevap: İyi bir cirit oyuncusunun çeviklik, iyi binicilik, güçlü atıcılık, cesurluk hünerleri olmalıdır. 

8. Cirit oyunu ile Türklerin askerî başarıları arasında nasıl bir ilişki olabilir?

  • CevapCirit oyununu, Türklerin askeri becerilerini geliştirmiş bir oyundur. Atlı süvariler bu oyunla kendilerini geliştirmişlerdir. 

3. ETKİNLİK

Ciritle ilgili aşağıda verilen bilgilerden doğru olanların yanına (D), yanlış olanların yanına (Y) harfi koyunuz.

– Oyuncular, iki metre uzunluğunda sopalar kullanır.( Y )
– Rakip grupların atları arasında 100-200 metre mesafe bulunur. ( D )
– Rakibin atını vuran oyuncu puan kazanır. ( Y )
– Cirit oyununun amacı rakibin ciridini ele geçirmektir. ( Y )
– Oyuncular, atılan ciritten kaçmak için at üzerinde çeşitli hareketler yaparlar. (D )
– Rakibe en fazla ciridi isabet ettiren taraf oyunu kazanır. (D )
– Cirit, atlar olmadan da oynanabilen bir oyundur. (Y )
– Bugün, yurdumuzun çeşitli bölgelerinde cirit oyunları oynanır. (D )

5. Sınıf Meb Yayınları Ortaokul Türkçe Ders Kitabı Sayfa 197 Cevabı

4. ETKİNLİK

Dünya Etnospor Konfederasyonu, geleneksel sporlarımızın günümüzde yaşatılması amacıyla Etnospor Festivali düzenlemektedir. Aşağıda festival alanı için hazırlanan harita yer almaktadır. Haritayı inceleyerek soruları cevaplayınız.

1. Siz, bu festivale katılıyor olsaydınız ziyaret edeceğiniz ilk bölüm neresi olurdu? Niçin?

  • Cevap: Hemen at meydanına gider, atları izler ve severdim. Çünkü ben atları çok sever ve ilgi duyarım. 

2. Haritada uçak resminin kullanılmasının sebebi ne olabilir?

  • Cevap: Havalimanına yakın ve yurt dışından da misafir kabul edilen bir festival olabileceği için olabilir. 

3. Festival alanında eksik olduğunu düşündüğünüz bir bölüm var mı? Alana hangi bölümü eklemek isterdiniz? Niçin?

  • Cevap: Alışveriş alanının eksik olduğunu düşünüyorum. Bu festivale gelen kişiler buraya ait anı kalsın diye küçük hediyelikler alabilir. 

4. Menzil Okçuluğu bölümünden Çarşı Meydanı’na giden en kısa yolu harita üzerinde işaretleyiniz.

  • Cevap: Düz bir yol izlenerek köy meydanına inilebilir. 

5. Giriş kapısından en kısa yolu tercih ederek Çarşı Meydanı’na giden birisi aşağıdakilerden hangisini görmüş olamaz?
A) At Meydanı B) Han Çadırı C) Talimhane D) Konser Alanı

  • Cevap: C

6. Festivali ziyaret eden bir kişi aşağıdaki spor faaliyetlerinden hangisini görmüş olamaz?
A) okçuluk B) gülle atma C) güreş D) binicilik

  • Cevap: B

5. ETKİNLİK

Sınıf arkadaşlarınızın cirit oyunu hakkında yeterli bilgiye sahip olmadıklarını ve geleneksel oyunlarımızı beğenmediklerini varsayınız. Onlara cirit oyununu tanıtan bir konuşma yapınız.

  • CevapCirit, Türklerin yüzyıllardan beri oynadıkları bir ata oyunudur. Türkler, Orta Asya’dan Anadolu’ya göç ettiklerinde bu oyunu da beraberlerinde getirmişlerdir. Cirit oyunu, Türklerin en büyük tören ve spor oyunuydu. Daha sonra 16. yüzyılda Osmanlı Türkleri tarafından bir savaş oyunu olarak kabul edildi. Cirit oyunlarında meşe, şimşir, hurma gibi ağaçları cilalanarak bir ucu kalınca sopa ile oynanır. Cirit oyununa katılacak belli sayıdaki atlılar, karşılıklı dizilir. Aralarında 100 – 200 metrelik bir mesafe bulunur. Cirit başladığı zaman, dizilerden bir atlı, atını ileri sürer. Buna öteki diziden başka bir atlı karşı çıkar, ilk çıkan atlı, karşısındaki atlıya sopasını fırlatır ve hemen dizginleri geri çevirir, öteki onu kovalar ve sopasını atar, derken karşıdan bir ikincisi onu karşılar. Böylece cirit bir düzen oynanır. Rakibe en çok isabetli vuruş yapan oyunda galip gelir.

5. Sınıf Meb Yayınları Ortaokul Türkçe Ders Kitabı Sayfa 198 Cevabı

6. ETKİNLİK

Cümlelerdeki yazım yanlışlarını düzelterek verilen boşluklara cümlenin doğru biçimlerini yazınız.

1. Ciritde millî ve geleneksel bir “ata sporu” sayılır.

  • Cevap: Cirit de millî ve geleneksel bir “ata sporu” sayılır.

2. Türkler, bu sporu binlerce yıl önce orta asya da başlatmışlar.

  • CevapTürkler, bu sporu binlerce yıl önce Orta Asya’da başlatmışlar.

3. Kars’ta, erzurum da düzenlenen Şenlik ve Yarışmalarda cirit oyunları başta gelir.

  • CevapKars’ta, Erzurum’da düzenlenen Şenlik ve Yarışmalarda cirit oyunları başta gelir.

4. Cirit Oyununu eski türklerde bir savaş manevrası sayanlarda vardır.

  • CevapCirit Oyununu eski Türklerde bir savaş manevrası sayanlar da vardır.

5. Türklerin ata sporu olan Cirit Oyunları, Asyada ve avrupada, başka milletleri de etkilemiş.

  • CevapTürklerin ata sporu olan Cirit Oyunları, Asya’da ve Avrupa’da, başka milletleri de etkilemiş.

6. bugünde yurdumuzun çeşitli bölgelerin de cirit oyunları oynanır.

  • Cevap: Bugün de yurdumuzun çeşitli bölgelerinde cirit oyunları oynanır.

7. ETKİNLİK

Kutucuklarda verilen eklerden uygun olanları aşağıdaki boşluklara yazınız.blank

– Cirit, Selçuklularla birlik .te… Anadolu’ya gelmiştir.
– Biz, aynı soydan, aynı kök ....ten... gelmiş, iki kardeş obayız.
– Buna öteki dizi ...den.... başka bir atlı karşı çıkar.
– Sopalar; meşe, şimşir, hurma gibi ağaçların dalların …dan. kesilir.
– Cirit oyununun Anadolu’ …da.… en azından 900 yıllık bir tarihi vardır.
– Kars’...ta.. ,Erzurum’da düzenlenen şenlik ve yarışmalarda cirit oyunları başta gelir.
– Cirit oyununu, eski Türkler...de.… bir savaş manevrası sayanlar da vardır.
– Anadolu’nun geleneksel sporu cirit unutulmak ...tan.… kurtarılmalıdır.

5. Sınıf Meb Yayınları Ortaokul Türkçe Ders Kitabı Sayfa 199 Cevabı

8. ETKİNLİK

“Cirit oyununun kaynağı ve çıkışı üzerine çeşitli söylentiler vardır.”

a) Altı çizili kelime ek aldığında nasıl bir ses değişikliği olmuştur?

  • Cevap: Kaynak kelimesi hal eki alınca ”k” harfi sert ünsüzken ”ğ” ünsüzüne dönüşmüştür. 

b) “kaynak” kelimesinde yaşanan ses değişikliğinde kelimenin aldığı ekin bir etkisi olmuş mudur?

  • Cevap: Elbette o ek nedeniyle yumuşamıştır. Sonu ”p,ç,t,k” ile biten sözcükler ünlü ile başlayan bir ek alırsa sözcük yumuşar. 

c) Aşağıdaki cümlelerde, aldığı ekten dolayı ses değişimi olan kelimelerin altını çiziniz.

– Değneğini en çok isabet ettiren taraf galip sayılır.
– Güreş, bir zamanlar “Türk gibi kuvvetli” sözüyle Türk gücünü dünyaya yaymış.
– Cirit oyunu çevikliğincesurluğun sembolü olmuştur.
– Cirit sopasının bir ucu kalıncadır.

9. ETKİNLİK

Aşağıdaki bölümleri doldurarak sevdiğiniz bir oyunu tanıtınız.

Oyunun Adı: Körebe
Oyuncu Sayısı: Belli bir sayısı yok
Oyun Alanı: Herhangi sakin bir yer
Oyunun Kuralları: Bir kişi ebe olur. Önceden belirlenen bir noktada belli bir sayıya kadar sayar. Diğer kişiler saklanır. Ebe onları bulmaya çalışır. Bir kişiyi bulduğunda saydığı noktaya ebe der ve vurur ve bulduğu kişi ebe olur. Bulduğu kişi daha önce vurursa ebe ebe olmaya devam eder. Diğer kişileri bulmayı sürdürür. 
Nasıl Oynanır?: Bir ebe seçilir. Diğer kişiler saklanır. 

5 yorum

Hemen Yorum Yaz

Adını veya rumuzunu yazabilirsin.