Kabine Sitemi Nedir

Kabine Sitemi Nedir, Kabine Sitemi Hakkında Bilgi

Kabine Sistemi, bazı parlamenter sistemlerde, par­lamentoya karşı sorumlu olarak yürütme yetkilerini kullanan ve hükümetin çekirde­ğini oluşturan siyasal organ. Parlamenter sistem gibi kabine de İngilte­re’de ortaya çıkmış bir kurumdur. Geçmişte bütün yetkileri elinde tutan İngiliz hüküm­darları günlük işleri yürütmek için özel Danışma Kurulu’ndan yararlanırlardı. Önceleri yalnızca hükümdara karşı sorumlu olan bu kurula, 13. yüzyıldan sonra parla­mentonun istediği kişiler atanmaya başladı. 16. yüzyılda hükümdarların, güvendikleri kurul üyelerini cabinet denen çalışma odalarına çağırarak, devlet işleriyle ilgili konuları öncelikle bu küçük toplantılarda kararlaştır­maları kural haline geldi. Hanover haneda­nı döneminde kabinenin kralsız toplanması bir teamül niteliğini kazandı. 18. yüzyılın ikinci yarısında kabine, yürütme yetkilerini kullanan, parlamentoya karşı sorumlu bir kuruma dönüştü. Günümüz İngiltere’sinde yürütme organı­nın birinci kanadını oluşturan hükümdarın yetkisi, parlamentoda çoğunlukta bulunan partinin başkanını başbakan olmaya ve hükümeti oluşturmaya çağırmak gibi biçim­sel bir işlemle sınırlıdır. Yürütme organının ikinci kanadı ise Özel Danışma Kurulu, bakanlar kurulu ve kabineden oluşan üç kurumu kapsar. Danışma Kurulu yalnız onursal görev yapan yaklaşık 300 üyeli bir organdır. Hükümet işlerini üç ayrı kategori­den bakanların yer aldığı bakanlar kurulu görür; bu bakanların sayısı yüze kadar çıkabilir. İngiliz yürütme sisteminin temel organı, hükümetin çekirdeğini oluşturan kabinedir. Kabinedeki üye sayısı günümüze kadar en az beş, en çok 23 kişi olmuştur.

Kabinede genellikle en önemli bakanlıkların başında bulunan bakanlar yer alır. Bazı kabine üyelerinin bakanlık örgütü yoktur; bunlar başbakanın kendilerine verdiği işleri görürler. Kabinenin oluşumunda, bakanlar kurulunda olduğu gibi son söz başbakanın­dır. Sorumluluk açısından bakanların kabi­ne üyesi olması ya da olmaması arasında bir fark yoktur. Parlamentonun güvensizlik oyu vermesi durumunda bakanlar kuruluyla bir­likte kabine de düşer. İngiliz siyasal sisteminde resmen yer alma­makla birlikte, uygulamadan çıkmış önemli bir yürütme organı da iç kabinedir. Başba­kana yakın kabine üyelerinden oluşan bu organ günlük önemli işlerin görüşüldüğü dar bir komite olarak çalışır.

Hükümet politikasını belirleyen birçok önemli karar iç kabineden çıkar. İki dünya savaşı sırasın­da kurulan savaş kabineleri de bir tür iç kabine niteliğini taşımıştır. Değişik yürütme kurullanna dayalı parla­menter sistemin uygulandığı bir başka ülke olan Fransa’da bakanlar kurulu, cumhur­başkanının başkanlığında, başbakan ve ba­kanlardan oluşan, en önemli kararları alma­ya yetkili yürütme organıdır. Başbakanın başkanlığında toplanan kabine kurulu ise bakanlarla müsteşarları kapsar; işlevi bakı­mından bakanlar kurulu için bir hazırlık organı niteliğini taşır. 1958 Anayasası’nın müsteşarlara bakanlar kurulunda da yer vermesiyle, iki organ arasındaki fark azal­mıştır. Bakanlıklar arası kurul ise, belli bir sorunun çözümüyle ilgili bakanlardan olu­şur. Bakanların kendilerine yardımcı olabi­lecek idari ve teknik personelden oluştur­duğu kurullara da bakanlık kabinesi denir. ABD’de bütünüyle değişik bir kabine sistemi uygulanır. Başkan bakanlık örgütle­rini yönetmek üzere Kongre dışından secretary denen bakanlar seçer; Senato’nun bu bakanları onaylaması gerekir. Anayasada yer almayan kabine toplantıları, George Washington’dan beri bir gelenek olarak sürdürülmektedir. Ama başkanlar kabine­nin işleyişinde genellikle farklı yöntemler benimsemişlerdir. ABD’de kabine toplantı­ları yalnızca bakanlarla sınırlı değildir ve kural olarak oylama yapılmaz.