Tezat Sanatı Nedir Tezat Örnekleri

Tezat örnekleri, Tezat Sanatı nedir örnek cümleler

TEZAT (KARŞITLIK)

Birbirine zıt olan düşünce, kavram, duygu veya hayali bir arada söyleme sanatıdır. Bunun için, genellikle birbirine zıt sözcüklerden yararlanılır.

♦   Yazımı kışa çevirdin.

Bak gözümde yaşa Leyla’m.

(Şair, ruhsal durumunu yaz ve kış tezatıyla ortaya koymuştur.)

♦    Derman arar iken derde düş oldum. Ağlama gözlerim Mevla kerimdir.

(Zıt anlamlı sözcükler olan “dert” ile “derman”ın bir arada kullanılmasıyla tezat yapılmıştır.)

♦     Bir sen yakınsın uzakta kalınca.

(Şair, uzağa gidenler arasında kendisine sadece sevgilinin yakın kaldığını belirtmiştir. “Uzak” ve “yakın” sözcükleriyle tezat yapılmıştır.)

♦     Bir kız vardı yok gibi öyle güzel.

(“Var” ve “yok” sözcükleriyle tezat yapılmıştır.)

Aşağıdaki dizelerdeki tezatları bulunuz.

♦     Neden böyle düşman görünürsünüz Yıllar yılı dost bildiğim aynalar?

♦        Bir varken bir yok oldu, İşte dünyamızın işleri

♦        Bu kubbe boşluğunda yankılanır ayak sesim Soluk soluğa kaçan benim, belki kovalayan benim.

♦        Senin alev gözlerin eritse şu ruhumu Buz olur kesilirim yanarken içim.

 

Tezat sanatı için birbirine zıt sözcüklerin bir arada kullanılması gerekmez, önemli olan anlamın zıtlığıdır. Örneğin:

♦        Zemheride güller açsın, ağustosta karlar yağsın. Yarınlara umut kalsın, bana bir şarkı söyle!

dizelerinde zıt anlamlı sözcükler kullanılmamıştır. Bununla birlikte birinci dizede tezat sanatı görülür: Zemheride (kışta) güllerin açması, ağustosta karların yağması anlam bakımından karşıtlığı ifade eder. Aşağıdaki örneklerde de bu şekilde oluşan tezatları inceleyiniz.

♦        Ben gidip başıma belalar almışım 0 kalıp Mevla’sını bulmuş.

♦        Ben ta senin yanında dahi hasretim sana.

Tezat Sanatı örnekleri ile ilgili sorularınızı ve yorumlarınızı aşağıdan hemen yazabilirsiniz.