Sinema Yapımcısı John Grierson

John Grierson İngiliz sinema yapımcısı, yönetmeni ve kuramcısıdır. Belgesel sinema tarihinde önemli bir aşama olan İngiliz belgesel sinema hareketini baş­latmış ve yönlendirmiştir. Sinemanın insan­ların yaşama karşı tutumlarını biçimlendir­medeki gücünü gören ve eğitim amacıyla kullanılmasını sağlayan ilk sinemacılardan biridir.

Glasgovv Üniversitesi’nde öğrenim gördü. 1924’te, kazandığı bir bursla ABD’ye gitti ve iletişim araçlarının etkileri üzerine çalış­malar yaptı. İngiltere’ye döndükten sonra İmparatorluk Pazarlama Kurulu Sinema Bölümü’ne girdi. Burada gerçekleştirdiği Drifters (1929; Balıkçı Tekneleri), tek başı­na yönettiği ilk ve tek filmi oldu. Kuzey Denizinde ringa avlayan balıkçıların yaşa­mını konu.alan bu örnek çalışma 1930’larda gelişecek İngiliz belgesel sinema hareketi­nin başlangıç noktasıydı. Grierson, çevre­sinde topladığı genç ve yetenekli sinemacı­lar için verimli bir çalışma ortamı yarattı; onları eğitti. Paul Rotha, Basil Wright, Stuart Legg, Arthur Elton gibi belgesel sinemacıların yer aldığı, zaman zaman Al- berto Cavalcanti, Robert Flaherty gibi önemli adların da çalışmalarına katıldığı bu topluluk, Grierson’ın öncülüğünde önce İmparatorluk Pazarlama Kurulu’nun, sonra Genel Posta İdaresi’nin sinema bölümü olarak etkinlik gösterdi. Ortaya çıkan film­ler belgesel sinemanın nitelikli örnekleriydi ve bunların çoğunda Grierson’ın katkısı büyüktü.

Grierson 1939’da Kanada Ulusal Sinema Kurulu’nun oluşturulmasına yardımcı oldu. II. Dünya Savaşı sırasında Kanada hükü­metinin belgesel film çalışmalarına danış­manlık etti. 1946-48 arasında Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü’n- de (UNESCO) kitle iletişimi yönetmeni olarak çalıştı. 1948’den 1950’ye değin İngil­tere’de film denetçiliği yaptı. Daha sonra gene İngiltere’de televizyon ve sinema ya­pımcılığının yanı sıra tanıtıcı film çalışmala­rına danışman olarak katıldı. Belgesel sinemaya adını veren Grierson olmuş, terimi (documentary) ilk kez Fla- herty’nin Moana (1926) adh filmi hakkında­ki bir yazısında kullanmıştır. Grierson’ın yazılarından bir bölümü Forsyth Hardy tarafından derlenerek Grierson on Docu­mentary (1946; Grierson’ın Belgesel Üzeri­ne Yazıları) adıyla yayımlanmıştır.