Eşeysiz Üreme Çeşitleri ve Özellikleri

Aşağıda eşeysiz üreme çeşitleri ve özellikleri kısaca olarak ele alacağız.

Üreme canlıların ortak özelliklerindendir. Üreme olmazsa canlılık faaliyetleri devam etmez. Üreme iki çeşit olarak meydana gelmektedir. Eşeyli ve eşeysiz üreme olarak ikiye ayrılmaktadır. Eşeyli üreme ve eşeysiz üreme farklı farklı canlılarda meydana gelmektedir.  Eşeysiz üreme ilkel canlılarda meydana gelmektedir. Mitoz bölünme ile gerçekleşmektedir. Eşeysiz üremede döllenme olayı da görülmez. Eşeysiz üreme çok yaygın olarak tek hücreli canlılarda görülmektedir. Çiçeksiz bitkilerin de tamamında görülmektedir. Çiçeksiz bitkiler, sporla ve vejatatif olarak genelde üreme faaliyeti göstermektedir.

Üreme canlılığın faaliyeti ve genetik aktarımın nesiller boyu devam etmesi, canlı neslinin ve mikroorganizmaların varlığının devam etmesi için eşeysiz üremenin gerçekleşmesi şarttır. Eşeysiz üreme, ilkel de olsa canlılığın devam etmesini sağlar.

Eşeysiz üreme çeşitleri şu şekildedir:

*Bölünerek Çoğalma: Ökaryotik olan bütün canlılarda mitoz bölünme sayesinde gerçekleşen eşeysiz üreme görülmektedir. Bu üreme çeşidinde canlı vücudunda enine ve boyuna bölünmeler gerçekleşir. Tek hücreli canlılarda ve bazı bakterilerde görülmektedir.

*Tomurcuklanma ile Çoğalma: Canlı vücudunda bir çıkıntının oluşması ve bu çıktından mitoz bölünme yoluyla çoğalmanın gerçekleşmesi sayesinde gerçekleşen bir üreme çeşididir. Hidralarda, mercanlarda, bira mayalarında, medüzlerde görülen bir üremedir. Tomurcuklanma ile üreyen canlılar genelde koloniler halinde yaşamaktadır.

*Sporla Çoğalma: Tek hücreli canlılarda, mantarlarda ve bazı plazmodyum canlılarda görülmektedir. Sporla üreme bölünme ile gerçekleşir. Döllenme olmadan üreme gerçekleşir. Çiçeksiz bitkilerin tamamında sporla üreme görülmektedir.Tek başına sporla üreme evresi bulunmamaktadır. Sporla üreme sporogono denir. Zoospor ya da ekzospor olarak bazı canlılarda üreme faaliyetleri eşeysiz olarak meydana gelebilir.

*Vejatatif Çoğalma: Bazı bitkilerin gövdelerinde gerçekleşen mitoz bölünme ile yeniden köksüz bir şekilde üremesi şeklinde meydana gelmektedir. Soğan ile, çelik ile, sürünücü gövde ile, yumru ile üreme çeşitleri vejatatif olarak meydana gelmektedir.

Eşeysiz üreme özellikleri şu şekildedir:

*Eşeysiz üreme sonucunda oluşan döller ata hücrenin aynısıdır. Ata canlının aynısı olarak meydana gelirken mitoz bölünme belirleyici olmaktadır.

*Eşeysiz üremede kalıtsal özellikler aynen korunur ve çeşitlenme olmaz.

*Eşeysiz üremede mitoz bölünme gerçekleşir. Mitoz bölünmede genetik varyasyon olmaz.

*Eşeysiz üreme ile kazanılan özellikler nesilden nesle aktarılarak devam eder. Fakat Yeni oluşan canlıların çevreye uyumluluğu çok kısa ve dayanıklıkları çok düşüktür.

*Eşeysiz üremede üreme çok hızlı gerçekleşmektedir.

*Eşeysiz üreme yaşayan bazı canlılarda eşeyli üreme de zaman zaman görülmektedir.

Eşeyli ve eşeysiz üreme, canlılarda meydana gelen üreme çeşitlerindendir. Eşeysiz üremede döllenme, gamet, zigot, embriyo gibi evreler görülmektedir. Eşeysiz üreme ilkel canlılarda meydana gelmektedir. Eşeysiz üremenin gerçekleşmesi için ortam şartlarının canlının yaşamasına uygun olması gerekir. Bu bakımdan normal üremelerde olduğu gibi yeni bir bireyin ebeveyn ilişkisinden söz edilemez.

Eşeysiz Üreme Çeşitleri ve Özellikleri Hakkında Yorumlarınızı Aşağıdan Hemen Yazabilirsiniz.