Ebeveyn Nedir
Ebeveyn, çocuğu olan ya da anne/baba rolünü üstlenen kişidir. Batı toplumlarında ebeveynlik, kişiye çeşitli yükümlülükler getiren ve büyük ölçüde biyolojik akrabalığa dayanan bir durumdur. Ama bu tanım bütün toplumlar için geçerli değildir. Bazı toplumlarda biyolojik ve toplumsal ebeveyn ayrımı yapılır. Biyolojik ebeveyn çocuğu doğuran ya da döl veren, toplumsal ebeveyn ise çocuğu yetiştirmekle yükümlü olan ve hukuk açısından da ana ya da baba rolünü üstlenen kişidir. Bu ayırma, özellikle baba söz konusu olduğunda sık rastlanır. Antropologlar bu durumu açıklamak amacıyla farklı akrabalık terimleri geliştirmişlerdir. Biyolojik babayı belirtmek için genitor, toplumsal babayı belirtmek içinde pater terimleri kullanılır.
Hukuk kuralları ebeveynliği çeşitli bakımlardan düzenlemiştir. Özellikle ebeveynin çocuğa karşı görevlerinin belirlenmesi hukuk açısından büyük önem taşır. Türk Medeni Kanunu (TMK) ebeveynin çocuğa karşı görevlerini ayrıntılı bir biçimde düzenlemiştir. Buna göre anne ve baba çocuğa aile yararının gerektirdiği yardımda bulunmak (m. 260), onu sevecenlikle yetiştirmek, ona yaşam için gerekli bilgi ve deneyimi kazandırmakla yükümlüdür. Çocuğun bakım ve eğitimi için gerekli giderler, kendi mallarının yönetimi konusunda kabul ettikleri rejime göre, anne ve babaya düşer. Anne ve baba yoksulluk içinde bulunur ya da çocuğun durumu olağanüstü gideri gerektirirse, yargıç çocuğun gelir ve kazancından, onun bakım ve eğitimine yarayacak belirli bir miktarın harcanması için izin verebilir. Çocuğun bakımı konusundaki yükümlülük besleme, giydirme, barındırma ve tedavi gibi hususları kapsar. TMK’nm 152. maddesi bu yükümlülüğü ön planda babaya yüklemiş olmakla birlikte, anne ve babanın her ikisi de kabul ettikleri mal rejimine göre bu yükümlülüklerin gerektirdiği giderlere katılmak zorundadır. Velayet elinden alınan anne ve baba, çocuğun bakım ve eğitim giderlerini eskisi gibi ödemekle yükümlüdür (m. 277). Çocuğun kendine ait malının bulunması, ebeveyni bu yükümlülükten kurtarmaz. Çocuklar da ebeveyne karşı bağlılık borcu altındadırlar. Velayet altındaki çocuğun ebeveynine karşı en önemli ödevi saygı ve yardımdır (m. 260). Bu yardım yalnızca moral destek anlamında olmayıp çocuğun kendi gelir ve kazancından muhtaç ebeveyn için harcama yapması anlamını da içerir (m. 315). Bu yükümlülük ergin olan çocuklar için söz konusudur. Çünkü ergin olmayan çocukların gelir ve kazançları üzerinde ebeveynin zaten yararlanma hakkı vardır.
Çocuk soyadı bakımından da babaya bağlıdır. Baba soyadını değiştirirse, bu işlem onun henüz ergin olmayan çocuğunu da etkiler (m. 153). Evlilik içi doğan çocuk babasının yurttaşlık haklarım kazanır (m. 259). Ergin olmayan, evlilik içi çocuğun ikametgâhı, babanın ikametgâhıdır (m. 21).
Çocuğun ebeveynine, ebeveynin de çocuğa karşı yüklenmiş olduğu ödevlerin yerine getirilmemesi mirasçılıktan çıkarılmayı gerektirir (m. 457). Ebeveyn ne demek tanımı ve açıklaması bilgisini verdik.
Hemen Yorum Yaz