Düşsel Fantastik Anlatım Nedir Örnekleri

Düşsel Anlatım Nedir, Düşsel Anlatım Örnekleri

Düşsel (Fantastik) Anlatım

♦           Fantastik anlatım, konusunu hayal ürününden (düş gücünden) alan anlatımlardır.

♦           Masallarda, destanlarda, mesnevilerde, fantastik (düşsel) unsurlardan yararlanılmıştır. Günümüzde de hayal gücü çoğun­lukla, fantastik ve bilimkurgusal metinlerde karşımıza çıkar. Düşsel anlatımların kullanıldığı metin türlerinin roman, hikâye ve az da olsa şiirler olduğunu söyleyebiliriz.

♦           Büyü ve vampir konulu anlatımlardan başka, insanın Örümcek Adam olması, Süpermen olup uçması, Yüzüklerin Efendisi olması fantastik (düşsel) anlatımın ürünüdür.

♦           Olağanüstü ve fantastik(düşsel) unsurlarla yüklü olan bu anlatımlarda hayalî kişiler ve mekânlar söz konusudur.

♦           Düşsel (fantastik) anlatımlarda gerçekte var olmayan, kişileştirilmiş varlıklar bulunur.

♦           Düşsel anlatımlarda zaman, gerçekte var olmayan bir zamandır (Uzaylıların dünyayı istila ettikleri bir zaman vb.). Ancak yaşananlar, gerçek hayatta yaşanıyormuş gibi anlatılır. Bununla birlikte zaman, kimi kez, masallarda olduğu gibi belirsiz, kimi kez geçmişte veya gelecekteki belli bir zaman dilimidir.

♦           Hayal, abartma, varsayım ve olağanüstülükler fantastik olayların özellikleridir.

♦           Hayal gücünün sınırsız olduğu bir anlatım söz konusudur.

♦           Olaylar, gerçeklikten oldukça uzaktır.

♦           Fantastik anlatımlarda, genellikle öyküleyici ve betimleyici anlatımlar kullanılır.

♦           Fantastik (düşsel) metinler, kurmaca metinlerdir.

♦           Batı’da J. R. R. Tolkien, Türk edebiyatında Nazlı Eray fan­tastik anlatımın en önemli isimleridir.

Düşsel kurmaca metinlerin, düşsel olmayan kurmaca metinlerden farkları şunlardır:

♦           Fantastik metinlerde konu ve tema olağanüstü ve düşsel özellikler gösterir. Fantastik olmayan kurmaca metinlerde yaşan­mış veya yaşanabilecek olaylar söz konusudur.

♦           Fantastik metinlerde kişiler ve mekân da olağanüstü ve fantastik (düşsel)tir.

♦           Fantastik metinlerde kişiler; vampir, cadı, üç başlı ejderha gibi hayalîdir. Fantastik (düşsel) olmayan kurmaca metinlerde ise kişiler, günlük hayatta karşılaşılabilecek gerçekliktedir.

♦           Fantastik metinlerde mekân, gökyüzünde asılı duran bir kent, yeraltında bir periler ülkesi gibi gerçekte olmayacak nitelikte olağanüstü/ düşseldir. Düşsel olamayan kurmaca metinlerde ise mekân gerçek hayatta rastlayabileceğimiz konak, orman, köy gibi yerlerdir.

♦           Fantastik (düşsel) metinlerde zaman, düşsel olayın geçtiği bir zamandır, yani hayalîdir (Vampirlerin ortaya çıktığı bir gece vb.). Düşsel olmayan kurmaca metinlerde ise zaman, gerçekte yaşanabilen bir zamandır (Bir yaz gecesi vb).

Fantastik (düşsel) metinlerin, düşsel olmayan kurmaca metinlerle ortak noktaları şunlardır:

♦           Yer, zaman, kişiler ve olay yapıyı oluşturan unsurlar olarak düşsel olmayan metinlerde bulunduğu gibi düşsel metinlerde de bulunur.

♦           Düşsel anlatımda, düşsel olmayan kurgusal anlatımlarda olduğu gibi bir “olay örgüsü” vardır.

♦           Düşsel olan ve düşsel olmayan metinlerde haber kipleri kullanılır. Bunlardan en çok öykülemelerde kullanılan “bilinen geçmiş zaman” (di’li geçmiş zaman) tercih edilir.

Düşsel Fantastik Anlatım Örnek Metinler

Yanılmıyorsam, bu İzmir’deki Miş Miş Pastahanesi’ydi; havada uçarken içindeki koltuk ve sandalyeler birbirine çarparak devriliyordu. Garsonlar panik içinde pencerelerin kenarlarına tutunmuşlardı; gümüş rengi yuvarlak tepsiler yerlerde yuvarlanıyordu; camekânlı pasta dolabının içindeki cins cins pastalar; profiteroller, adisabalar, milföyler, taze peynirler ve sade poğaçalar, ayçörekleri ve peynirli pideler birbirine karışmıştı. Pastahane; güm, diye sol yanımdaki alçak tepenin üstüne kondu. Ben daha ne olduğunu anlaya­madan, bu kez de sol yanımdaki tepeden sağ yanıma doğru bir ev odası fırlatılmıştı. Odadaki karyola bir yana kaymıştı, perde kornişleri yere düşmüştü. Duvardaki bir harita ve birkaç resim sallanıp duruyordu. Köşedeki kitaplıktan bazı kitaplar havaya fırlamıştı.

Şaşırmıştım. Ayağa kalkmış, neler olduğunu anlamaya çalışıyordum. “Kardeşim, nedir bu? Ne oluyor böyle? Havada odalar, pastahaneler uçuşuyor! Yoksa ben mi yanlış görü­yorum?” diye sordum. Çingene başını salladı. “Doğru gö­rüyorsun abla!” dedi. “Gerçekten havada pastahaneler, odalar uçuşuyor! Şu iki ayrı tepenin üstünde iki âşık var, kavga edip ayrılmışlar. Yani ilişkiyi bitirmişler, senin anlayacağın. Şimdi anılarını paylaşıyorlar. Anladığım kadarı ile kim neyi istemezse, ötekine fırlatıp atıyor.”

Düşsel Anlatım Örnekleri Kısa, Düşsel Fantastik Anlatım Nedir Konusunda Bilgiler Verdik.

5 yorum

irem için bir yanıt yazın Yanıtı iptal et

Adını veya rumuzunu yazabilirsin.