Arhat ne demek

Arhat nedir, arhat ne demek

Arhat (Sanskrit dilinde), Pali dilinde arahant (“uygun” ya da “layık” olan), Budacılıkta, varoluşun gerçek doğasını kavrayarak Nirvana’ ya (tinsel aydınlanma) ulaşmış yetkin kişi. Kendini, arzunun bağlarından kurtarmış olan arhat artık yeniden doğuş döngüsü dışındadır. Theravada geleneğinde arhat’lık her Buda­cının seçmesi gereken yol sayılır. Pali dilin­de yazılmış metinlere göre bu yolda geçilme­si gereken dört aşama vardır:

1) sotapana (akarsuya giren) aşamasında kişi, Buda’ya, öğretiye (dhamma) ve tarikata (sangha) ilişkin yanlış inanç ve kuşkulardan arınır;

2) sakadagamin (bir kez geri dönen) aşama­sında artık kişi yalnızca bir kez yeniden doğacaktır, bunun için de şehvet, nefret ve yanılsamayı yok etmesi gerekir;

3) anagamin (asla geri dönmeyen) aşamasında bulu­nanlar, öldükten sonra yüce bir Cennet’te yeniden doğacak ve burada arhat olacaktır; bunun için, ilk iki aşamadaki koşulları yerine getirmenin yanı sıra, bedensel arzu­lardan ve kötü niyetten arınmalıdır;

4) arhat aşamasına olağanüstü koşullar dışında, an­cak manastırda yaşayan kadınlar ve erkek­ler ulaşabilir.

Arhat ülküsünü eleştiren Mahayana Buda­cılarına göre, bodhisattva daha üst düzeyde bir yetkinlik hedefidir. Çünkü bodhisattva, Aydınlanma’ya erişmek elinde olduğu hal­de, başkalarının iyiliği uğruna çalışabilmek için, yeniden doğuş döngüsü içinde kalmaya ant içmiştir. Bu görüş ayrılığı, Theravada ve Mahayana gelenekleri arasında hâlâ temel farklılıklardan biridir.

Kore, Japonya, Tibet ve Çin’de pek çok tapınağın duvarında 16 arhat’ı (Çince: lohan; Japonca: rakan) gösteren resimler bulunur. Sonraları, arhat’ların sayısı 18’e, hatta 500’e kadar çıkmıştır. Bu tasvirler, ikinci Buda’mn gelişine değin insanlara ibadet hedefi göstermek amacıyla Nirvana’ ya ulaşmayarak dünyada kalmak üzere Buda’nın görevlendirdiği 16 müridi temsil eder.

Bu yazıya ilk yorumu sen yaz!

Hemen Yorum Yaz

Adını veya rumuzunu yazabilirsin.