Roland Barthes Kimdir

Roland Barthes Kimdir, Roland Barthes Kitapları, Roland Barthes Eserleri, Roland Barthes Hayatı

Barthes, Roland (Gerard) (d. 12 Kasım 1915, Cherbourg – ö. 26 Mart 1980, Paris, Fransa), göstergebilime(*) büyük katkılar yapan Fransız aydın ve eleştirmen. Yapısalcılık, göstergebilim ve psikanalizin etki­lerini birleştiren kendine özgü bir edebiyat eleştirisi geliştirmiştir.

Paris Üniversitesi’nde öğrenim gördü. Son­radan birkaç kez tekrarlayacak olan karaci­ğer tüberkülozu yüzünden öğrenimine ara verdi. Hastalıktan birkaç yıl kurtulamamak- la birlikte, iyileştiği dönemlerde öğrenimini sürdürdü ve birçok okulda ders verdi. 1939’da klasik edebiyat, 1943’te dilbilgisi ve filoloji diploması aldı. 1952-59 arasında Bilimsel Araştırmalar Ulusal Merkezi’nde (CNRS) çalıştıktan sonra, Uygulamalı Yük­sek Araştırmalar Okulu’na girdi. 1976’da College de France’ta edebiyat göstergebili- mi alanındaki ilk kürsü başkanı oldu. Çeşitli dönemlerde Macaristan, Romanya, Mısır gibi ülkelerde ders verdi. 1959’da kışa bir süre için konferanslar vermek üzere İstan­bul’a da gitti.

İlk kitabı Le Degre zero de l’icriture (1953; Yazının Sıfır Derecesi, 1989), yazma eylemi, dil ve biçim üzerine bir incelemedir. Bu yapıtında Barthes, Batı edebiyatındaki bütün­lüğün 19. yüzyılda Flaubert ile birlikte parça­landığım ve dilin edebiyatın nesnesi haline geldiğini öne sürer. Dilin masum ve yansız bir iletişim aracı olmadığını, sözcüklerin ideolojik bir belleği bulunduğunu vurgular ve edebiyatın kurumsal niteliğini tartışır. Daha sonraki yapıtlarında bu anlayışını geliştirir ve edebiyatın yanı sıra ideoloji,., moda, reklamlar gibi birçok alanı da bir dil sistemi olarak ele alıp çözümler. Mythologies (1957; Mitolojiler), Essais critiques (1964; Eleştirel Denemeler) ve La Tour Eiffel (1964; Eyfel Kulesi) adlı yapıtlarında reklamlar, filmler, günlük yaşamda benim­senen davramşlar gibi burjuva kültürünün ürünü olan çağdaş mitleri inceler. Çağdaş sanayi toplumunun değerlerinin nasıl doğal ve evrensel normlara dönüştüğünü ele alır. Birçoğu Tel Quel ve Les Lettres nouvelles gibi dönemin önde gelen edebiyat dergile­rinde yayımlanan denemeleri, üsluptaki ki­mi zorluklara karşın genel olarak uyarıcı ve kışkırtıcı yazılardır, ilk döneminde yazdığı tiyatro yazılarında Brecht’in epik tiyatro anlayışını savunan Barthes, Alain Robbe- Grillet ve Nathalie Sarraute gibi yazarlann öncülüğünü yaptığı Yeni Roman anlayı­şının kuramsal temellerinin atılmasında da önemli bir rol oynadı.

Barthes, çeşitli dönemlerinde Marx, Freud, Nietzsche gibi düşünürler ile Saussu- re ve Levi-Strauss gibi Yapısalcılığın önemli adlarından etkilendi. Sosyoloji, psi­koloji, dilbilim ve göstergebilim gibi çeşitli alanlardan yola çıkarak yazann niye­tini ya da yapıtın verdiği mesajı değil, anlamın dile getiriliş biçimini ve yapıtın oluşturduğu sistemi öne çıkaran yeni bir anlatı çözümlemesini savundu. 1960’larda Yapısalcılığın Fransız aydın çevrelerinin tartışma gündemine girmesiyle birlikte de, geleneksel bir anlayışı savunan üniversite çevrelerinin sert eleştirilerine hedef oldu. En çok tanınan yapıtları arasında Sur Raci- ne (1963; Racine Üzerine), Elements de semiologie (1965; Göstergebilim İlkeleri, 1979, 1986), Critique et verite (1966; Eleştiri ve Gerçek), Systeme de la mode (1967; Moda Sistemi), SIZ (1970), L’Empire des Signes (1970; Göstergeler imparatorluğu), Le Plaisir du texte (1973; Metnin Verdiği Haz) ve La Chambre claire (1980; Aydınlık Oda) vardır. Barthes’ın daha yaygın olarak tanınması ise, bir “karşı-otobiyografi” ola­rak nitelendirilebilecek Roland Barthes par Roland Barthes (1975; Barthes Barthes’ı Anlatıyor) ile Fragments d’un discours amo- ureux (1977; Bir Aşk Söyleminden Parçalar) adlı kitabının yayımlanmasıyla oldu. Bart­hes, bir otomobil kazasında yaralanarak öldü. Çeşitli yazılan Türkçede Yazı Nedir? (1987) ve Yazı ve Yorum (1990) adlı derle­melerde toplanmıştır. Barthes’ın Türkçeye çevrilmiş bir başka yapıtı da Anlatıların Yapısal Çözümlemesine Giriş’tir (1988).

Bu yazıya ilk yorumu sen yaz!

Hemen Yorum Yaz

Adını veya rumuzunu yazabilirsin.