Paranın Tarihçesi

Paranın tarihsel gelişimi hakkında bilgi kısaca, Paranın tarihçesi

İnsanlar eski çağlarda ilk olarak takas yoluyla alışveriş yapıyordu. Zamanla değerli eşyaları satın alacakları eşyanın değerine göre ücret olarak vermeyi öğrendiler ve bu şekilde alışverişlerde kullandılar. Deniz kabuğu, değerli metaller gibi eşyaları kullanırlardı. Ancak MÖ 118 yılında deri para Çinliler tarafından kullanılmaya başlanmıştır. Kağıt paranın kullanılması ise daha sonraki yıllarda MS 806 yılını bulmuştur ve yine Çin’de gerçekleşmiş bir buluştur.

Batı ülkelerinde kağıt para çok daha geç dönemlerde kullanılmaya başlanmıştır. 17. yüzyılın sonlarında farklı ülkelerde değişik yıllarda kağıt para basılmıştır. ABD’de Massechusetts Hükümeti, İlgiltere’de Goldsmithsler tarafından 1690’lı yıllarda para basılmış ve ülkelerinde dolaşmaya başlamış, 1694 de başta İngiliz Merkez Bankası olmak üzere çeşitli ülkelerin merkez bankaları kurulmuş ve piyasaya kağıt para sürülmüştür.

Madeni Para

MÖ 7. yüzyılda Lidyalılar madeni parayı ilk kullanan halk olmuştur. Çok küçük boyutlardaki bu paralar fasulye büyüklüğündeydi ve alaşımdan yapılmıştı. Bu alaşım için yüzde 75 altın, yüzde 25 gümüş kullanılmıştır, ortaya çıkan alaşımın adı ise elektrumdur. İlerleyen yıllarda saf altından veya saf gümüşten paralar da basılmış, bu saf paralar ilk olarak Lidya Kralı Krezüs’ün emriyle yaptırılmıştır. Madeni paranın icadından kısa bir zaman sonra Anadolu çevresinde yaşayan halklar, Eski Yunan, Anadolu, Ege, Ege Adaları, Sicilya ve Güney İtalya ülkelerinde de madeni para basılmıştır. Bunlar içinde değeri en yüksek paralar altın ile basılmış paralardı. Altından sonra ise gümüş ve bakır madeni ile yapılan paralar değer görüyordu.

Yunanlılar madeni para basımını 500 yıl sürdürdüler. Madeni paraların ilk örneklerinde tunç, sonraki örneklerinde de gümüş kullanmış olan Romalılar, Yunanlılar ile çok benzeyen metotlar ile para basmışlardır. Kağıt parayı ilk kullanan toplum olan Çinliler de kare delikler açarak madeni parayı tunçtan üretiyorlardı. Burada da paralar 2500 yıl öncelerine kadar kullanılmıştı.

İslami yönden ilk para ise Hz. Ömer’in halifeliği döneminde basıldı. Osmanlı Devleti’nin ilk parası ise gümüştü ve akçe adı verilirdi. 1326 yılında Orhan Gazi döneminde basıldığı bilinir ancak Osman Bey’in de bir dönem akçe bastırdığı verileri elde edilmiştir. Osmanlı Devleti’nde bir süre bu gümüş akçeler kullanılmış ve bunlara ek olarak gümüş ve bakırdan yapılan ve pul adı verilen sikkeler de basılmıştır. Tüm bunlar Fatih sultan Mehmet dönemine kadar kullanılmıştır ve 1477’de Fatih Sultan Mehmet döneminde ilk Osmanlı altın parası basıldı. 3. Mehmet döneminde ise Osmanlı paralarının üzerine tuğra basılmaya başlandı. Paraların üretildiği darphanenin damgası ise 1687’de paraların üzerine basılmaya başlandı. Osmanlı Devleti’nin ilk kağıt parası 1863’te Osmanlı Bankası’na kağıt para basma izni verilmesi ile basıldı. Osmanlı madeni paraları cumhuriyetin ilk dönemlerinde bile kullanılmaya devam edildi ancak 1924-1925 yıllarında meclis tarafından kabul edilen bir yasa ile Osmanlı dönemindeki altın ve gümüş paralar kullanımdan kaldırıldı.

Paranın Tarihçesi Hakkında Yorumlarınızı Hemen Paylaşabilirsiniz.

4 yorum

semanur için bir yanıt yazın Yanıtı iptal et

Adını veya rumuzunu yazabilirsin.