SÖZLÜK
– A –
açık önerme: İçinde değişken bulunan ve bu değişkene verilen değerlerle doğruluğu veya yanlışlığı belli olan önerme.
aksiyom: Doğruluğu ispatsız kabul edilen önerme.
alt küme: A kümesinin her elamanı B kümesinin de elemanı ise
A, B nin alt kümesidir.
apsis: Analitik düzlemde bir noktanın dikey eksene olan uzaklığı.
ayrık kümeler: Kesişimleri boş olan kümeler.
açı: Başlangıç noktası ortak olan iki ışının birleşim kümesi.
argüment: Düzlemde bir karmaşık sayıyı orijine birleştiren ışının,
x ekseni ile yaptığı pozitif yönlü açı.
artan fonksiyon: Reel değişkenli bir fonksiyonda serbest değişken artarken, bunların görüntülerini de artıran fonksiyon.
analitik düzlem: Üzerine koordinat sistemi yerleştirilmiş düzlem.
aralarında asal polinom: P(x) ve Q(x) polinomlarının her ikisini de bölen (sabit olmayan) bir polinomun olmaması hali.
aralarında asal sayılar: Ortak bölenlerinin en büyüğü 1 olan en az iki tam sayıya denir.
asal sayı: 1 ve kendisinden başka pozitif böleni olmayan 1 den büyük pozitif tam sayılara denir.
– B –
bağımsız olaylar: İkisinden birisinin oluşu veya olmayışı diğerinin olma olasılığını etkilemeyen iki olay.
başlangıç noktası (orijin): Koordinat eksenlerinin kesiştikleri nokta.
bire bir eşleme: İki kümenin elemanları arasında bir elemana karşı bir eleman alınarak yapılan karşılaştırma.
birim çember: Merkezi orijin ve yarıçapı 1 birim olan çember. Denklemi x2 + y2 = 1 dir.
bire bir fonksiyon: Farklı elemanları, farklı elemanlara götüren fonksiyon.
baş kat sayı: Bir polinomda en büyük dereceli terimin kat sayısı.
bire bir fonksiyon: Tanım kümesinde bulunan her farklı elemanı değer kümesinin farklı elemanlarına eşleyen fonksiyon.
birim eleman: A kümesi üzerinde bir D işlemi verildiğinde “x Î A olmak üzere x D e = e D x ise e birim elemandır.
birim (etkisiz) fonksiyon: Her elemanı kendisine eşleyen fonksiyon.
birleşme özeliği: A üzerinde D işleminin “x, y, z, Î A için
x D (y D z) = (x D y) D z özeliği sağlanması.
bağıntı: Bir kartezyen çarpımın alt kümesi.
boş küme: Hiç elemanı olmayan küme.
– C – Ç –
çember: Bir düzlemdeki sabit bir noktadan eşit uzaklıkta bulunan noktaların kümesi.
çembersel permütasyon: Bir kümenin elemanlarının bir çember üzerindeki sıralanma biçimlerinden her birisi.
çıktı: Bir olasılık deneyinde, karşılaşılması mümkün olan durumlardan her birisi.
çözüm kümesi: Bir açık önermeyi sağlayan değerlerin kümesi.
çelişki: Doğruluk değeri daima yanlış (0) olan bileşik önerme.
– D –
denk polinomlar: Aynı dereceli terimlerinin kat sayıları eşit olan polinomlar.
deklemi çözmek: Denklemin köklerinin bulma işlemi.
denklemin çözüm (doğruluk) kümesi: Bir deklemin köklerinin oluşturduğu küme.
diskriminant: ax2 + bx + c = 0 denkleminde
D = b2 – 4 ac sayısı
denklem sistemi: En az iki denklemin meydana getirdiği sistem.
değişme özeliği: A kümesi üzerinde verilen bir D işleminin “x, y Î A için x D y = y D x özeliğini sağlaması.
denk önermeler: Doğruluk değerleri aynı olan önermeler.
denklik bağıntısı: Yansıma, simetri ve geçişme özeliklerine sahip olan bağıntı.
– E –
eleman: Kümeyi oluşturan nesnelerin her biri.
eşitsizlik sistemi: En az iki eşitsizliğin meydana getirdiği sistem.
evrensel niceleyici: ” sembolü ile gösterilir, “her” veya “bütün” anlamındadır.
esas ölçü: olmak üzere ölçüsü, q + k × 2p olan açının esas ölçüsü q dır. q Î [0 , 2p)
evrensel küme: Üzerinde çalışılan konuyla ilgili olan tüm elemanları içeren küme.
– F –
fonksiyon: Tanım kümesinin her elemanını, değer kümesinin yalnız bir elemanıyla eşleyen bağıntı.
faktöriyel: n bir doğal sayı olmak üzere 1 den n ye kadar (n dahil) bütün doğal sayıların çarpımı. (n!)
fonksiyonun tanım kümesi: f : A ® B fonksiyonunda, A kümesi.
fonksiyonun değer kümesi: f : A ® B fonksiyonunda, B kümesi.
fonksiyonun görüntü kümesi: f : A ® B fonksiyonunda, A nın elemanları ile eşlenmiş olan elemanların oluşturduğu küme.
fonksiyonun grafiği: Fonksiyona ait ikililerin analitik düzlemde meydana getirdiği şekil.
– G –
grad: Bir açı ölçüsü (400 eş parçaya ayrılan bir çemberin, bu parçalarından bir tanesini gören merkez açının ölçüsü).
gerektirme: p Ş q şartlı önermesinin doğruluk değeri 1 ise bu önerme gerektirmedir.geometrik yer: Aynı özelikleri taşıyan noktaların oluşturduğu küme
– H –
hipotez: p Ş q şartlı önermesinde p önermesi.
hüküm: p Ş q şartlı önermesinde q önermesi.
– İ –
içine fonksiyon: f : A ® B fonksiyonunda f(A) ¹ B ise f içine fonksiyondur.
indirgenemez polinom: Sabit olmayan en az iki polinomun çarpımı olarak yazılamayan polinom.
işlem: A ´ A nın bir alt kümesinden B ye fonksiyon.
ispat: Bir teoremin hükmünün doğru olduğunu gösterme.
irrasyonel sayı: Devirli ondalık açılımı olmayan sayı.
imkânsız olay: Olasılığı sıfır olan olay.
– K –
karakteristik: Bir sayının onluk logaritmasının tam kısmı.
kesin olay: Olasılığı 1 olan olay.
kalan sınıfları: kümesinin elemanları.
– M –
mantis: Bir sayının onluk logaritmasının ondalıklı kısmı. mantis m ise, m Î [0, 1) dir.
– O –
olasılık: Bir olayın olabilme şansını belirten sayı.
olay: Örneklem uzayın her alt kümesi.
ordinat: Analitik düzlemde bir noktanın yatay eksene olan uzaklığı.
– Ö –
önerme: Doğru ya da yanlış kesin bir hüküm bildiren ifadeler.
örten fonksiyon: Değer kümesindeki bütün elemanları tanım kümesinin en az bir elemanı ile eşlenen fonksiyon.
özalt küme: Bir kümenin kendinden farklı alt kümesi.
örneklem uzay: Bir olasılık deneyinde bütün çıkanların kümesi.
özdeşlik: Değişkenin her reel değeri için doğru olan eşitlik.
– P –
permütasyon: Bir kümenin tamamının ya da bir parçasının, elemanlarının sıralanma biçimlerinden her birisi.
parabol: , f(x) = ax2 + bx + c fonksiyonunun grafiği.
polinom: Çokterimli, H(x) halkasının P(x) = a0 + a1x + … + anxn elemanı.
polinom denklem: P(x) = 0 eşitliği.
polinomlarda E.B.O.B.: Sıfırdan farklı P(x) ve Q(x) polinomlarının her ikisini de bölen en büyük po- linom.
polinomlarda E.K.O.K.: Sıfırdan farklı olan ve sabit olmayan iki ya da daha çok polinomun, her birine tam olarak bölünebilen en küçük dereceli polinom.
– S –
sabit fonksiyon: Gürüntü kümesi bir elemandan oluşan fonksiyon.
sabit polinom: a ¹ 0 için P(x) = a polinomu
sayı doğrusu: Üzerine reel sayıların yerleştirildiği doğru.
sıralama bağıntısı: Yansıma, ters simetri ve geçişme özelikleri olan bağıntı.
sonlu küme: Eleman sayısı sayılabilir çoklukta olan küme.
sonsuz küme: Eleman sayısı sayılamayan çoklukta olan küme.
şartlı önerme: p Ş q şeklindeki bileşik önerme.
sanal birim: Karesi – 1 olarak düşünülen i sayısı.
sıralı ikili: İki nesnenin oluşturduğu eleman.
– T –
terim: Bir bilim dalı içinde özel anlamı olan kelime.
teorem: p º 1 olmak özere p Ş q gerektirmesi.
totoloji: Doğruluk değeri daima 1 olan bileşik önerme.
tümleyen küme: A Ì E olmak üzere, E de olup A da olmayan elemanların kümesi.
– Ü –
üstel fonksiyon: İçinde üslü bir ifade bulunduran ve bu ifadenin üssü değişken olan fonksiyon.
– V –
varlıksal niceleyici: $ sembolü ile gösterilir “bazı” veya “en az bir” şeklinde okunur.
SEMBOLLER
Sembol | Anlamı |
Ù | ve |
Ú | veya |
Ş | ise |
Û | gerek ve yeter koşul |
p’ | p önermesinin değili |
= | eşittir |
¹ | eşit değildir |
º | denktir |
Ï | elemanı değildir |
È | birleşim |
Ç | kesişim |
Æ,{ } | boş küme |
fark (kümelerde) | |
$ | bazı, en az bir |
“ | her, bütün |
A’ | A kümesinin tümleyeni |
A ´ B | A ve B kümelerinin kartezyen çarpımı |
f : A ® B | A dan B ye f fonksiyonu |
n|m | n tam sayısı m tam sayısını tam böler |
tam sayıların m ile bölünmesinde kalan sınıflarının kümesi | |
[a, b] | a, b kapalı reel sayı aralığı |
(a, b) | a, b açık reel sayı aralığı |
x in denklik sınıfı | |
doğal sayılar kümesi | |
pozitif doğal sayılar kümesi | |
tam sayılar kümesi | |
pozitif tam sayılar kümesi | |
negatif tam sayılar kümesi | |
rasyonel sayılar kümesi | |
irrasyonel sayılar kümesi | |
gerçel (reel) sayılar kümesi | |
Î | elemanıdır |
< | küçüktür |
> | büyüktür |
£ | küçüktür veya eşittir |
³ | büyüktür veya eşittir |
der[P(x)] | P(x) polinomunun derecesi |
|x| | x in mutlak değeri |
D | diskriminant, D = b2 – 4ac sayısı |
‘ | öyleki |
Ì | Alt küme |
Ë | Alt küme değil |
Ì | Kapsar |
a ya eşit veya a dan büyük olan doğal sayılar kümesi | |
logax | x in a tabanına göre logaritması |
lnx | x in doğal logaritması |
s(A) | A kümesinin eleman sayısı |
E | evrensel küme |
AB yayının uzunluğu | |
i | Sanal birim i2 = –1 |
Re(z) | z karmaşık sayısının reel kısmı |
lm(z) | z karmaşık sayısının sanal kısmı |
n! | n çarpansal (faktöriyel) |
P(n, r) | n elemanlı kümenin r li permütasyonlarının sayısı |
C(n, r) | n elemanlı bir kümenin r li kombinasyonlarının sayısı |
P(A) | A olayının olasılığı |
P(Aı ) | A olayının olmama olasılığı |
P(A / B) | A nın B koşullu olasılığı |
karmaşık sayılar kümesi | |
f – 1 | f fonksiyonunun tersi |
fog | g ile f fonksiyonlarının bileşkesi olan fonksiyon |
Sigma (Toplam sembolü) | |
Pi (Çarpım sembolü) | |
e | Epsilon |
sgn | Signum (işaret) |
Tam kısım | |
df | f fonksiyonunun diferansiyeli |
İntegral işareti | |
(an) | an dizisi |
Ek(A) | Ek matris |
Det(A) | A matrisinin determinantı |
rank(A) | A matrisinin rankı |
Eküs | En küçük üst sınır |
Ebas | En büyük alt sınır |
[AB] | AB doğru parçası |
|AB| | AB doğru parçasının uzunluğu |
AB | AB doğrusu |
[AB | AB ışını |
{ … } | Küme işaretidir. Bir kümeyi göstermeye yarar. |
{ x|… } | Kümenin elemanlarının ortak özelikleri metoduyla yazılması |
» | Yaklaşık olarak eşit |
@ | eşlik |
paralellik | |
^ | diklik |
AOB açısı | |
Açının ölçüsü (“Açısal bölgenin ölçümü” yerine kısaca “açının ölçüsü” diyoruz.) | |
üçgen işareti | |
ABC üçgeni | |
AB yayı | |
AB yayının ölçüsü | |
Å | Saat aritmetiğininde toplama |
Ä | Saat aritmetiğininde çarpma |
ABC üçgeninin alanı | |
A(ABC) | ABC üçgeninin alanı |
Ta | Taban alanı |
Ya | Yanal alanı |
V | Hacim |
ABC üçgeninin çevresi | |
mm | Milimetre |
cm | Santimetre |
dm | Desimetre |
m | Metre |
dam | Dekametre |
hm | Hektometre |
km | Kilometre |
mm2 | Milimetre kare |
cm2 | Santimetre kare |
dm2 | Desimetre kare |
m2 | Metre kare |
dam2 | Dekametre kare |
hm2 | Hektometre kare |
km2 | Kilometre kare |
a | Ar |
daa | Dekar |
ha | Hektar |
mm3 | Milimetre küp |
cm3 | Santimetre küp |
dm3 | Desimetre küp |
m3 | Metre küp |
dam3 | Dekametre küp |
hm3 | Hektometre küp |
km3 | Kilometre küp |
YTL | Yeni Türk Lirası |
YKr | Yeni kuruş (100 YKr = 1 YTL) |
ml | Mililitre |
cl | Santilitre |
dl | Desilitre |
lt | Litre |
dal | Dekalitre |
hl | Hektolitre |
kl | Kilolitre |
mg | Miligram |
cg | Santigram |
dg | Desigram |
g | Gram |
dag | Dekagram |
hg | Hektogram |
kg | Kilogram |
gü | Gün |
sa | Saat |
d | Dakika |
sn | Saniye |
Odevlerime cok yardimci oldu dagolun
çeşke her site böyle olsa ya
çok güzel site, matematik sembolleri ve matematik sözlüğü çok iyi ifade edilmiş
of be ne iyi site ya valla eger ögretmen beyenmesse vay ben o ögretmenin carkın =)
iyi iyi olmasınada çok ya
ya arkadaşlar bu site güzel de ben bir şeyi arıyorum
bir basit serinin geometrik hesaplamasını yaparken log dan yaralandım
soru aynen şöyle
logG=1/4(log2+log5+log8+log20)
=1/4(0.30103+0.69897+0.90309+1,30103)
=1/4(3,20412)
=0,8010
log dışına nasıl çıkaracağım. teşekkürler
sonunda olley be
çok dolaştım çok
oh be sonunda bulabildim
ay rahatladım
bu site çok iyi olmuş gerçekten
bulabildiğim için çok mutluyum ofçok site dolaştım
hele şükür bulabildim yaa site site dolaştım :)
ohh be :D :) :O
:)