İspir Nereye Bağlı, İspir Nerenin İlçesi
İspir, Karadeniz Bölgesi’nde, Erzurum iline bağlı ilçe ve ilçe merkezidir. Yüzölçümü 2.805 km2 (1988) olan İspir ilçesi doğuda Tortum, güneyde Ilıca ilçeleri, güneybatıda Bayburt ili, batıda Pazaryolu ilçesi, kuzeyde Rize, kuzeydoğuda da Artvin illeriyle çevrilidir. Erzurum ilinin kuzeybatısında yer alan ilçe topraklarını Doğu Karadeniz Sıradağlarının kıyı dağları ile iç sıraları engebelendirir. Kuzeydeki Rize ve Kaçkar dağlarının dorukları ilçe sınırları dışındadır. Güneydeki Çoruh-Kelkit Dağlarından Mescit Dağının doruğu ilçe sınırlan dışında, Deve Dağı (3.202 m), Velibaba Tepesi (3.186 m) ve Sulaktepe (2.882 m) ise ilçe sınırları içindedir. Bu dağ sıralarını birbirinden ayıran tektonik kökenli Çoruh-Kelkit Vadi Oluğuna yerleşmiş Çoruh Irmağı, kabaca güney- batı-kuzeydoğu doğrultusunda ilçe topraklarından geçer. İspir yöresinde derinliği epeyce artan Çoruh Vadisi tabanındaki küçük düzlükler verimli tarım alanları oluşturur.
İlçe topraklarının, kışları çok soğuk ve sert geçen Erzurum ilinin mikroklima oluşturan bir kesiminde yer alması nedeniyle, bitkisel üretim oldukça çeşitlenip gelişmiştir. Yetiştirilen başlıca tarla ürünleri buğday, arpa, fiğ ve patatestir. Az miktarda da fasulye, çavdar ve soğan yetiştirilir. Erzurum kentinin sebze ve meyve gereksinmesinin önemli bir bölümünü, ilçenin Çoruh Irmağı boyundaki tarım alanlarında yapılan üretim karşılar. En çok elma, armut, dut ve ceviz gibi meyveler ile çeşitli kış sebzeleri yetiştirilir. Geleneksel yaylacılık yöntemiyle yaygın biçimde hayvancılık yapılır ve en çok koyun ile sığır beslenir. İlçe topraklarında bakır ve linyit yatakları vardır.
11. yüzyıl sonlarında Saltukluların, 15. yüzyıl başında da Akkoyunlulann egemenliğine giren İspir, I. Selim’in (Yavuz) 1517’de Mısır’dan dönüşünde Osmanlı topraklarına katıldı. 19. yüzyıl sonlarında Erzurum vilayetinin Merkez sancağına bağlı bir kazaydı; 1916’dan 1918’e değin de Rus işgalinde kaldı.
Çoruh Irmağının kollarından Şehir Suyu vadisinde ve Hasan Dağının (2.883 m) güneyinde kurulmuş olan İspir kasabası, kırsal nitelikleri ağır basan küçük bir yerleşmedir. İl merkezi Erzurum’a 140 km uzaklıktadır. Kasabadaki başlıca tarihsel yapılar Saltuklu, Selçuklu, Osmanlı dönemlerinde onarılan ve iç surları ile burçları sağlam kalan İspir Kalesi (yapım tarihi bilinmiyor), 13. yüzyılda yapıldığı sanılan ve kalenin güney duvarına bitişik durumda olan Kale Mescidi, 13. yüzyıl yapısı Çarşı (Tuğrul Şah) Camisi, 1725-26’da Erzurum müftüsü Kadızade Mehmed Efendi tarafından yaptı- nlan ve avlusunda 10 dershanesi bulunan Kadıoğlu Medresesi’dir. İspir Nerede
İspir Belediyesi 1886’da kurulmuştur.
Hemen Yorum Yaz