Eğretileme Metafor Nedir Örnekleri

Eğretileme ne demek anlamı, Metafor ne demek açıklaması ve örnekler

Eğretileme, metafor olarak da bilinir (Yu­nanca metapherein: “bir yerden bir yere taşıma”), edebiyatta birden çok sözcüğün belirli anlam özelliklerini birleştirip başka bir sözcük yerine kullanma sanatı. Öbür benzetme türlerinden ayrılan yanı, benzet­me ilgecinin kullanılmamasıdır.

“O, tilkiye benzer” örneğinde olduğu gibi, benzetme ilgecinin kullanıldığı benzetme­lerde, varlıklar arasında dolaysız ve mantık­lı bir karşılaştırma yapılır. Eğretilemedeyse benzetilen ve benzeyen varlıkların belirli özellikleri birleştirilerek, onlarla özdeş yeni bir varlık ortaya çıkarılır (örn. “ırmağın ağzı”, “iğnenin gözü”, “heyecan fırtınası”).

Tek tek sözcükler dışında “zaman uçar” gibi deyimler de gündelik konuşma dilinde çok yaygındır. Ömer Hayyam rubailerinden birinde bu eski eğretilemeden yararlanarak “Zaman kuşunun kanatlanması” dizesini kullanır. Çok sonraları Tennessee Williams Sweet Bird of Youth (Gençliğin Sevimli Kuşu) adlı oyunun başlığında gençliğin geçiciliğine değinerek “zaman kuşunun ka­natlanması” dizesine yeniden gönderme yapar. Böylelikle eğretileme dili de olağan dil gibi sürekli bir karmaşıklaşma süreci içinde gelişir.

Bütün dillerde ve dilin her düzleminde bulunan eğretileme, şiir dilinin temelini oluşturur. Şiirde eğretileme, bir benzerliğe işaret etmekten başlayıp bir çağrışımlar yumağı oluşturmaya kadar genişleyebilir, işlevi şiire bir güzellik katmak olabileceği gibi, şiirin bütününü denetleyen bir imgeye de dönüşebilir. Tren sözcüğü için ABD’de alışılmış bir eğretileme olan “demir at”, Emily Dickinson’ın şiirlerinden birinde be­lirleyici bir kavram durumuna gelmiş, tre­nin gitmesi, yol alan bir atın hareketleriyle betimlenmiştir.

Divan edebiyatında istiare olarak anı­lan, bir şeyi benzediği başka şeylerin adıyla anma sanatı da eğretileme kapsamına girer.

Eğretileme nedir örnekleri ile açıkladık.