Donatma iştiraki, birden çok kişinin, bir sözleşmeyle bir ticaret ortaklığı oluşturmak- sızın, ortaklaşa sahip oldukları bir gemiyi kendi nam ve hesaplarına deniz ticaretinde kullanmalarıyla oluşan birlik. Donatma iştiraki sözleşmesi bir şekle bağlı, değildir. Rizikonun dağıtılmasında anonim ve limited ortaklıklar, sigorta gibi yeni biçimlerin ortaya çıkması nedeniyle donatma iştiraki eski önemini yitirmiştir. Müşterek donatanların donatma iştirakin- deki paylan “iştirak payı”dır. Müşterek donatanlardan her biri, kendi iştirak payının tümünü ya da bir bölümünü, ötekilerin onayı olmaksızın başkasına geçirebilir. İştirak payının geçirilmesi, gemi payının geçirilmesi ve gemi siciline tescil yoluyla olur. İştirak payının geçirilmesi sonucunda, gemi Türk bayrağını çekme hakkını kaybedecekse öteki müşterek donatanların onayı gerekir. Donatma İştiraki Nedir?
İştirakin işleri, müşterek donatanların kararlarıyla görülür. Kararlar salt çoğunlukla verilir. İşletmeden doğan kâr ve zarar, müşterek donatanlar arasında gemideki paylarına göre bölüşülür. Her müşterek donatan gemideki payı oranında giderlere katılmak zorundadır. Donatma iştirakinin tüzel kişiliği yoktur. Tüccarlara ilişkin hükümlere ve iflasa tabidir. Müşterek donatanlar gösterilmeksizin kendi unvanı altında davacı ve davalı olabilir. Donatma iştirakinin hak ve borçları, paylan oranında müşterek donatanların hak ve borçlarıdır.
Donatma iştirakinin yasal olarak zorunlu bir organı yoktur. Uygulamada dışarıya karşı iştiraki temsil etmek üzere bir gemi müdürü atanır. Gemi müdürü müşterek donatanlardan biri olduğunda çoğunluk kararıyla, dışarıdan biri olduğunda ise oy birliğiyle atama yapılır. Gemi müdürü, çoğunluk kararıyla her zaman görevden alınabilir. Türk Ticaret Kanunu’na göre, gemi müdürü donatma iştirakinin işlerini tedbirli bir donatan gibi özenle yapmak zorundadır.
Donatma iştiraki bir sermaye topluluğu olduğundan, sona eriş nedenleri ticaret ortaklıklarından farklıdır. Donatma iştiraki, geminin yitirilmesi, bütün payların bir elde birleşmesi, geminin donatma iştiraki tarafından sürekli olarak deniz ticaretinde kullanılmaktan çıkarılması, donatma iştirakinin mal varlığı hakkında iflas davası açılması, çoğunluk kararıyla fesih ve mahkeme kararıyla fesih durumlarında sona erer.
Hemen Yorum Yaz