Çavdar Mahmuzu Nedir

Çavdar Mahmuzu Nedir, çavdar mahmuzu hastalığı özellikleri

Çavdar mahmuzu, asklımantarlardan Cla­viceps purpurea’mn bazı tahıllarda, özellikle çavdar başaklarında meydana getirdiği olu­şumlar (sklerot).

Bahar ya da yaz başında bu mantarın askosporları rüzgâr ya da böcekler aracılı­ğıyla çavdar çiçeklerinin yumurtalığına taşı­nır. Burada çimlenir ve hifler meydana getirir. Daha sonra gittikçe yoğunlaşan hif kitlesinden sklerot oluşur. Eczacılıkta önemli bir ürün olduğu için çavdar mahmu­zu bazı ülkelerde yapay olarak üretilmek­tedir.

Çavdarmahmuzu 1-4 cm uzunlukta, siyahımsı-mor renkli ve kıvrık, silindirik çubuk­lar biçimindedir. Bileşiminde pek çok alka­loitin yanı sıra histamin, tiramin, aminoasitler, asetilkolin, steroller (ergosterol gibi), renk maddeleri ve sabit yağ bulunur. Alka­loitleri üç grupta toplanır; ergometrin, ergotamin ve ergotoksin. Çavdarmahmuzu eski­den damar daraltıcı etkisi nedeniyle doğum sonrası kanamaları önlemek ve doğuma yardımcı olmak amacıyla kullanılırdı, ancak günümüzde, alkaloitleri kullanılmaktadır. Yapay bir halüsinojen olan dliserjikasit dietilamid (bak. LSD) çavdarmahmuzunda bulunan liserjik asitin türevidir.

Çavdar mahmuzu karışmış unların yenil­mesi insanlarda ve evcil hayvanlarda çırpın­malara, kuru gangrene ve ağır sakatlıklara yol açan ergotizm adlı bir hastalığa neden olur.

Çavdar Mahmuzu