Büyük Taarruz Hakkında Kısa Bilgi

Büyük Taarruz Savaşının Nedenleri ve Sonuçları, Büyük Taarruz Nerede ve Ne Zaman Yapıldı, Büyük Taarruz Hakkında Kısa Bilgi

Büyük Taarruz, Kurtuluş Savaşında Yu­nan ordusuna kesin darbeyi vuran Türk askeri harekâtı (26-30 Ağustos 1922). Taar­ruz sonunda dağılan, İzmir ve Bandırma yönünde çekilen Yunan birlikleri izlenerek kısa sürede Anadolu’dan çıkarıldı. Yunanlıların Sakarya Savaşı’nda yenil­giye uğramasının ardından, Anadolu’daki savaşın gidişi değişmiş ve askeri üstünlük Türk ordularının eline geçmişti. Başkomu­tan Mustafa Kemal son ve büyük bir saldırıyla Yunanlıları kesin yenilgiye uğratma­yı planlıyordu. Öte yandan Yunanlılar, Anadolu’daki başarısızlıklarını dengelemek için, 1922 başlarında bir saldırıyla İstan­bul’u ele geçirip siyasal konjonktürü değiş­tirmeyi düşünüyordu. Bu amaçla oldukça büyük bir askeri kuvveti Trakya’ya geçir­melerine karşın, bu girişim İtilaf Devlet- leri’nce engellendi. Önemli bir Yunan kuv­vetinin Trakya’da bulunmasını son saldırı­nın başarısı açısından avantaj sayan Musta­fa Kemal Paşa ve Genelkurmay, Ağustos (1922) başlarında topyekûn saldırıya geç­mek için hazırlıklara başladı. Birliklerin harekât planında öngörülen mevzilere yerleştirilmesinin 15 Ağustos’ta tamamlanmasından sonra, saldırının 26 Ağus­tos 1922’de başlayacağı üst düzeydeki bütün komutanlara bildirdi. Başkomutan Gazi Mustafa Kemal, 20/21 Ağustos gecesi Ge­nelkurmay Başkanı Fevzi (Çakmak) Paşa, Batı Cephesi komutam İsmet (İnönü) Pa­şa, 1. Ordu komutanı Nureddin Paşa ve 2. Ordu komutanı Yakup Şevki (Subaşı) Paşa ile Batı Cephesi Karargâhı’nda bir toplantı yaparak saldırı hakkında kısa bilgi verdi. Başkomutanlık, Genelkurmay Baş­kanlığı ve Batı Cephesi Komutanlığı karar­gâhtan 24 Ağustos’ta Şuhut’a, ertesi gün de Kocatepe’nin güneybatısına taşındı ve 26 Ağustos sabahı bütün birliklere saldın emri verildi. Mustafa Kemal, Fevzi Paşa, İsmet Paşa ve Nureddin Paşa da savaşı yönetmek üzere Kocatepe’deydiler. Büyük Taarruz, Afyon yöresinde Türk topçusunun ateşiyle başladı. İki saat sonra 1. Süvari Tümeni Çayırhisar’ı işgal etti. Ardından Tınaz ve Toklu tepeleri ile Kaleciksivrisi ele geçirildi. Yunanlılar mevzileri­nin bir bölümünü terk ederek çekilmeye başladı. 27 Ağustos’ta 4. Kolordu komutanı Kemaleddin Sami Paşa’nın komutasında Ermenektepe ele geçirildi ve böylece düş­man cephesi ilk kez yarılmış oldu. Öteki cephelerde de şiddetli çarpışmalar sürdü ve günün sonunda Yunanlıların Afyon ve Sin­canlı ovalarına çekilmek zorunda kalmasıy­la Afyon işgalden kurtarıldı. Bu arada General Frangos komutasındaki 1. ve 7. Yunan tümenleri Dumlupınar’a çekilmeyi başarmıştı. 28 Ağustos’ta General Fran- gos’un birlikleri dışındaki Yunan kuvvetleri de çekilmeyi kolaylaştırmak için Dumlupı­nar’a yöneldi. Bunun üzerine 4. Kolordu, Yunan orduları başkomutanı General Trikopis’in Dumlupınar’a ulaşmasını engelle­mek için görevlendirildi. 29 Ağustos’ta 4. Kolordu ile Trikopis’in kuvvetleri arasın­da şiddetli çarpışmalar başladı. Savaşın Yunanlıların lehine döndüğünü sanan Ge­neral Frangos da Dumlupınar yönünden çarpışmalara katıldı. Buna karşın Türk birlikleri Dumlupınar’a giden yolu Trikopis’e kapamayı başardılar. Bunun üzerine Yunan kuvvetleri Uşak yönünde çekilmeye başladı. General Frangos’un da mevzileri boşaltması üzerine Dumlupınar Türk birlik­lerinin eline geçti.

Büyük Taarruz’un beşinci günü, 30 Ağus­tos’ta harekâtın en önemli savaşı olan Başkumandanlık Meydan Savaşı’nda, General Trikopis’in sekiz bin kişilik ordusu dışındaki Yunan birlikleri ağır yenilgiye uğratıldı ve Kütahya düşman işgalinden kurtanldı. Büyük Taarruz amacına ulaşmış, Yunan ordusunun büyük bölümü ortadan kaldırılmıştı.

31 Ağustos’ta Mustafa Kemal ile Fevzi ve İsmet paşalar genel bir durum değerlendir­mesi yaparak, İzmir yönünde çekilmeye başlayan General Trikopis’in birlikleri ile Eskişehir’de mevzilenmiş olan Yunan kuv­vetlerini izleme karan aldılar. Aynı gün Hasan Dede Tepesi ile Kaplangı arasında mevzilenen General Frangos yenilerek Uşak yönüne çekildi. 1 Eylül’de Uşak Türk kuvvetlerinin eline geçti. 2 Eylül’de Gene­ral Trikopis Uşak yakınlarında tutsak düşer­ken, Eskişehir de işgalden kurtarıldı. Türk kuvvetleri güneyde Yunanlılan izlemeyi sürdürerek 8 Eylül’de Manisa’ya girdiler. Bu ileri harekât, Türk birliklerinin 9 Eylül 1922’de İzmir’e girmeleriyle sonuçlandı.

Yunanlıları kuzeyde de izleyen Türk kuv­vetleri 6 Eylül’de Balıkesir’i, 11 Eylül’de Bursa’yı ve 17 Eylül’de Bandırma’yı ele geçirdiler. 18 Eylül 1922’de Anadolu, Yu­nan işgalinden tümüyle kurtarılmış oldu.Büyük Taarruz Savaşı Hakkında Bilgi Aktardık.