Bar Konfederasyonu Nedir

Bar Konfederasyonu Nedir, Bar Konfederasyonu Hakkında Bilgi

Bar Konfederasyonu, Lehçe barska kon federacja (1768-72), Polonyalı soylu ve aydınların, Katolik Kilisesi’nin ayrıcalıkları­nı korumak ve Rus saldırısına karşı Polon­ya’nın bağımsızlığını savunmak amacıyla kurduğu birlik. Giriştiği askeri mücadele, ülkede iç savaşı, dış müdahaleyi ve Polon­ya’nın ilk kez paylaşılmasını hızlandırmıştır.

Polonya yasama meclisi Sejm, Rusların zorlamasıyla iç reform tasarılarından vaz­geçmiş, örneğin Protestanlar ve Ortodoks­lar gibi dinsel ayrılıkçılara eksiksiz siyasal haklar tanımış ve Polonya’yı Rus himayesi altına sokmuştu (Şubat 1768). Bunun üzeri­ne Kamieniec piskoposu Adam Krasinski ile Jözef Pulaski ve Michal Krasinski, Podolya’daki küçük Bar Kalesi’nde, Rus­ya’ya ve Polonya kralı II. Stanistavv’a (Au- gust Poniatowski) karşı koymak amacıyla bir konfederasyon oluşturulmasına önayak oldular (29 Şubat 1768).

Kralın ordusu tarafından Bar’ı terk etmeye zorlanan konfederasyon kuvvetlerinin bü­yük bölümü, Sejm’in toplantısı sırasında Varşova’yı işgal eden Rus birliklerince ül­kenin güneydoğu eyaletlerinde etkisiz hale getirildi (1768 yazı). Buna karşılık, konfe­derasyonu desteklemek üzere ülkenin bü­tün büyük kentlerinde ayaklanmalar baş gösterdi. Ignacy Malczewski, Prens Karol Radzivvll ve Kazimierz Pulaski komutasın­daki konfederasyon kuvvetleri, ayaklanma­yı bütün ülkeye yaydılar. Bu arada Osman­lılardan ve Fransızlardan da destek gördü­ler. Osmanlı Devleti, 8 Ekim 1768’de Rusya’ya savaş açtı. Fransa ise konfederas­yonu desteklemek amacıyla danışman ve birkaç askeri birlik gönderdi. 22 Ekim 1770’te Stanislaw’ın tahttan indirildiğini du­yuran konfederasyon, Ruslara teslim olma­yı reddetti. Ama Rusların art arda gelen askeri başarıları, General Aleksandr Vasil- yeviç Suvorov’un Mayıs 1771’de Lanckorona yakınında konfederasyon ordusuna karşı kazandığı zaferle doruğuna ulaştı.

Bar Konfederasyonu, son askeri birliği de Czçstochovva’da yenilene değin (18 Ağustos 1772) yılmadan mücadeleyi sürdürdü. Ama ne Stanislaw’ı tahttan indirmeyi, ne de Polonya’daki Rus egemenliğine son verme­yi başarabildi. Bu arada askeri harekâtlar ülkenin yıkımına ve yönetimin zayıflaması­na yol açtığından, Prusya’nın ve ardından Avusturya’nın, 17 Şubat ve 5 Ağustos 1772’de Polonya’yı paylaşmak amacıyla Rusya ile yaptıkları anlaşmalara karşı koyulamadı. Böylece Polonya, topraklarının yaklaşık üçte birini bu üç devlete bırakmak zorunda kaldı.