Aelius Donatus Kimdir?

Donatus, Aelius (ü. İS 4. yy ortası), ünlü Romalı dilbilgisi uzmanı ve retorik öğretmeni. Öğrencileri arasında Aziz Hieronymus da vardır.
Donatus, okullar için Ars maior (Büyük Sanat) ve Ars minör (Küçük Sanat) adlı iki dilbilgisi kitabı yazmıştır. Daha kısa olan ve genç öğrenciler için soru yanıt biçiminde yazdığı Ars minör, dildeki sekiz sözcük türü hakkında giriş niteliğinde bilgiler içerir. Yapıt bütün ortaçağ boyunca kullanılmış ve yazarının adı, donat ve dönel biçimlerini alarak “dilbilgisi” ya da her tür “ders” anlamında kullanılmaya başlamıştır. Üç bölümden oluşan daha kapsamlı Ars maior ise, dilbilgisinin öğeleri, sekiz sözcük türü, dildeki yanlışlıkları ve güzellikleri ele alır. Donatus’un özgünlük iddiası pek olmamakla birlikte, kitap bugüne değin dilbilgisinde temel kaynak olarak kullanılmış, birçok yorumlan yapılmıştır. Aelius Donatus Kimdir?

Donatus, aynca Terentius ve Vergilius’un yapıtları üzerine yorumlar da yazmıştır. Terentius üzerine olanın özgün baskısı kaybolmuştur; günümüze kalan kopyada Terentius’un Heauton timoroumenos (Özünün Celladı) adlı oyunu üzerine olan notlar yer almaz. Donatus’un değerli yorumu, yetkin kaynaklara ve Terentius’un titiz bir incelemesine dayanır. Kitap ayrıca sahneleme üzerine ilginç notlar ve oyunların Yunanca asıllarıyla karşılaştırmalar içerir. Vergilius yorumundan yalnızca önsöz ve ithaf bölümleri, Vergilius’un yaşam öyküsü, Bucolica adlı yapıtının giriş bölümü ve alıntılar günümüze kalmıştır.

Aelius Donatus’un, büyük olasılıkla İS 4. yüzyılın sonlarında yaşayan, Interpretationes Vergilianae (Vergilius Açıklamaları) adlı Aeneis yorumunun yazarı Tiberius Claudius Donatus ile yalnızca soyadı benzerliği vardır.